Ghayini
Ré'alliqqa
Aylandurushning
Sirliq
Qanuniyiti
(1)
Erkin
Sidiq
2010-yili
10-ayning
18-küni
Kona
Yéziq: [meripet.com]
[PDF] [uyghuracademy.org] [bbs.bilik.biz]
[meripet.org]
Men
yéqinda «Napoliyon Xilning
chüshendürüshidiki özige tartishning sirliq
qanuniyiti» dégen bir In’glizche kitabni oqudum. Bu kitabning In’glizche atilishi «The
secret
law of attraction as explained by Napoleon Hill» bolup, uningda
«özige tartish
qanuniyiti» dep atilidighan bir qanuniyet, yeni insanlar özi
isteydighan
nersilerni qandaq qilip özige tartip ekilip, shu arqiliq öz
ghayisini ré’alliqqa
aylanduralaydighanliqi tepsiliy bayan qilin’ghan. Töwende
men
bu
kitabning
ismini
qisqartip,
«Napoliyonning
kitabi»
depla
ataymen. Bu
kitabta
déyilishiche,
yéqinqi
zamanda
keng
taralghan medeniyetke
eng zor
derijide tesir körsetken nersilerning biri ashu qanuniyet bolup,
qedimdin
tartip taki hazirqi zaman’ghiche ötken mesh’hur ademlerning
hemmisi ghayini ré’alliqqa
aylandurushning bu «siri» ni bilidighan bolsimu, ular
bashqilardin qizghinip,
bu sirni ashkarilimay qoghdap kelgen iken.
Men
mezkur maqalide, ashu kitabta bayan qilin’ghan «özige
tartish qanuniyiti» ni tonushturup
ötimen. Bu qanuniyet ghayini
ré’alliqqa
aylandurush toghrisida bolghachqa, men u qanuniyet bilen «
ghayini ré’alliqqa
aylandurush qanuniyiti» ni oxshash menide ishlitimen. Bu kitabta
jemi 200 bet,
11 bap bar bolup, uningdiki «özige tartish qanuniyiti»
jemi 16 qanuniyetni öz
ichige alidiken. Shundaq turuqluq
néme üchün
Napoliyon bu qanuniyetning ismigha «qanuniyetliri»
dégen köp sanliqni
ipadileydighan sözni ishletmey, «qanuniyiti»
dégen birla nersini ipadileydighan
yalghuz sanliq sözni ishletkenliki ayding emes.
Méning perizimche, buning sewebi ashu 16 qanuniyetlerning
hemmisi « ghayini
ré’alliqqa aylandurush qanuniyiti» din ibaret birla
qanuniyet üchün xizmet
qilidighanliqi, yaki ular öz-ara chemberchas baghlan’ghanliqi
üchün bolishi
mumkin. Shunglashqa men oqurmenlerdin
mezkur maqalida tonushturulidighan qanuniyetlerning hemmisini
«ghayini ré’alliqqa
aylandurush qanuniyiti» tin ibaret birla asasiy mezmunning bir
qismi, dep chüshinishini
ümid qilimen. Men mezkur maqalida
ashu
16 qanuniyetlerning hemmisini imkanqeder toluq tonushturushqa
tirishimen.
«Napoliyon
Xilning
chüshendürüshidiki
özige
tartishning
sirliq
qanuniyiti»
dégen
kitab
2008-yili
neshir
qilin’ghan
bolup,
u
Napoliyon
Xil
1928-yili
yazghan
8
tomluq
«Muweppeqiyet
qanuniyiti»
(«Law of Success») dégen kitab
bilen 1937-yili yazghan «Oylap bay
bolush» («Think and Grow Rich») dégen 2
kitabqa asasen «Highroads Media» dégen
neshir shirkiti teripidin tüzülgen. Kitabning
her
bir
babida
yuqiridiki
Napoliyonning
ikki
kitabidin
eynen
élin’ghan
abzaslar
bilen
ularning
arisigha
neshir
qilghuchilar
kirgüzgen
chüshendürüshler
bar
bolup,
adem
uni oqughanda, kitab
mezmunining tüzilishi anche rawan emestek bir héssiyatqa
kélidiken. Shunglashqa men mezkur
maqalide bu kitabtiki
uqumlarni asasen eynen alghan asasta, mezmunini retlik qilishqa
tirishimen. Shundaqla men bu maqalini bir
qanche qisimgha
bölüp yézip püttürimen.
Bir
kitabtiki mezmunlarni bir parche maqale arqiliq tonushturghanda,
kitabtiki bir
qisim mezmunlar jezmen chüshüp qalidu.
Shundaq bolghachqa, men In’glizche bilidighan
qérindashlargha Napoliyonning
eslidiki In’glizche kitabini bir qétim oqup chiqishni tewisiye
qilimen. Hemde wetendiki imkaniyiti bar
qérindashlardin
birsining mezkur kitabni Uyghurchigha terjime qilip, neshir qildurush
yolida
tiriship béqishini ümid qilimen.
Men
özige tartish qanuniyitining qandaq meydan’gha kelgenlikini
chüshinish, mezkur
qanuniyetning özini toluq chüshinish üchün nahayiti
zörür ikenlikini hés qildim.
Shundaq bolghachqa men maqalining kéyinki bölümide
mezkur qanuniyetning asasliq
töhpikarlirini qisqiche tonushturup ötimen.
1. Bu Qanuniyetning Muhim Töhpikarliri
(1)
Endru
Karnigi
(Andrew
Carnegie,
1835
–
1919)
«Özige
tartish
qanuniyiti»
ning
bir
kitab
bolup
yézilip
chiqishigha
asasiy
türtke
bolghan
kishi
Endru
Karnigi
din
ibaret.
U bir Sanaetchi we saxawetchi bolup, u 1835-yili Shotlandiye
(Scotland)
de tughulghan. U 13 yashqa kirgende Amérikigha kelgen. Hemde ösmürlük dewridin tartip,
paxta zawut
ishchisi, télégraf xewerchisi, télégraf xet
urghuchisi, Pénnsilwaniye tömür-yol
shirkiti bashliqining sékritari, shirketning
Pénnsilwaniye shöhbisining
bashliqi qatarliq xizmetlerni ötep baqqan.
U 1865-yili özining tömür-yollar üchün
tömür köwrük yasaydighan
shirkitini qurghan. Andin u shirketni töwendikilerge
kéngeytken: Rélis, poyiz
motori, tömür -polat zawuti, kömür kani (polat
tawlashqa ishlitidighan kömürni
teminlesh üchün), özining kömürini
toshuydighan’gha ishlitidighan tömür yoli.
1899-yili Amérikidiki polatning 25% ni Karnigi
ning shirkiti chiqarghan. Uning shirkiti kéyin Amérika
Polat Zawuti dégen
dunyadiki eng chong shirketlerning biri bolghan. U
yene
kütüpxana
qurghan,
aliy
mektep
we
chérkolar
üchün
pul
bergen,
nurghun
fond
jem’iyitini
qurghan.
Shu
arqiliq
kishilik
hoquq,
dunya
ténchliqi, exlaq, toqunushning aldini élish,
maarip, ilim-pen, we sen’et
ishliri üchün töhpe qoshqan.
Endru
Karnigi
özining
bir
ömürlük
emeliyiti
arqiliq
«özige
tartish
qanuniyiti»
ni
bayqighan
bolup,
u
birsige
bu
qanuniyetni
mukemmelleshtürüp
élan
qildurush
arzusida
yürgende,
Napoliyon Xilni uchratqan.
Men oqughan kitabta «özige tartish qanuniyiti»
ning ornida «Karnigining
siri» dégen ibarimu köp qétim ishlitilgen.
(2)
Napoliyon
Xil
(Napoleon
Hill,
1883—1970)
Napoliyon
Xil
1883-yili
Amérika
Wirginiya
shitatidiki
bir
kichik
taghliq
kentte
tughulghan
bolup,
u
9
yashqa
kirgende
apisi
ölüp
ketken.
U
deslepte
öz
mehelliside
bélige 6
tapancha
ésip yürüydighan bir «palwan» bolup
yürgen. Uning nahayiti yoqiri
sözlesh talanti bar
bolup, 12 yashqa kirgende, uning ögey apisi Napoliyonni bir toghra
yolgha
bashlash meqsitide, uning tapanchilirini bir xet-urush mashinisigha
tégishtürgen.
Napoliyon 15 yashqa kirgende, yerlik gézitke hékaye
chiqirip yürgidek bolghan. U bir yil
igilik bashqurush mektipide
oqughan, hemde 19 yashqa kirgende bir kömür-kan shirkitide
350 ademni bashquridighan
eng yash bashliq bolghan. U
Amérikining
Gorgtawun Uniwérsitétide bir yil qanun oqup,
1907-yilighiche bir yaghachchiliq
shirkitide ishligen. U shirket taqilip ketkendin kéyin,
Napoliyon
Washingtondiki bir muweppeqiyet hékayiliri arqiliq bashqilarni
ilhamlandurushni
asasiy mezmun qilghan jornalgha muxbir bolghan. Mushu muxbirliq
xizmitige
kirgendin kéyin, uning özi tallighan 1-wezipisi eyni
dewrdiki dunyagha meshhur
erbab Endru Karnigini ziyaret qilish bolghan. U Endru bilen
söhbetlishish üchün
bir Jüme küni etiginining 3 saetlik waqtini alghan bolup,
söhbet bashlan’ghandin
kéyin uning waqti arqa-arqidin uzirap, u jemi 3 kün dawam
qilghan. Yeni Napoliyon Endruning
öyige Jüme küni
etigini barghan bolup, uning öyidin kéyinki Düshenbe
küni etigini qaytqan.
Shu
qétimqi söhbet jeryanida, Endru Napoliyon’gha özining
bay bolush we
muweppeqiyet qazinish pelsepisini tepsiliy sözlep bergen. Hemde Napoliyonning 20 yildin artuq waqit serp
qilip, eng dangliq kishilerning muweppeqiyet sirlirini tetqiq qilip,
shu
arqiliq «özige tartish qanuniyiti» ni
mukemmelleshtürüp, u qanuniyetke özini
toluq ishendürgendin kéyin, mezkur qanuniyet toghrisida
adettiki ademlermu muweppeqiyetlik
bolush üchün paydilinalaydighan emeliy usullarni
teswirleydighan bir kitab yézip
chiqirish wedisini alghan. Shuningdin kéyin Napoliyon bir
tereptin özining
muxbirliqini qilip, yene bir tereptin Karnigi projékti
üstide tetqiqat élip
barghan. Endruning tonushturushi bilen
Napoliyon eyni waqitta eng zor derijide muweppeqiyet qazan’ghan 100 din
artuq sodigerler,
sanaetchiler, keshpiyatchilar, alimlar, aptorlar, artislar we her xil
sahelerning
lidérliri, shundaqla 16 mingdin artuq adettiki xizmetchiler,
shirket
bashliqliri, we karxanichilar bilen körüshüp, ular bilen
söhbet ötküzüp,
ularning ish béjirish usulliri, uchrighan tesirliri, we xususiy
turmushlirini üzül-késil
tekshürüsh imkaniyitige érishken.
Bu
kishiler Napoliyon’gha yene yéngi dangliq ademlerni
tonushturghan bolup, ularmu
Napoliyon’gha özlirining muweppeqiyet qazinish sirlirini
sözlep bergen. Shu
kishilerning qatarida dunyagha dangliq keshpiyatchi Tomas édison
bilen Amérikidiki
Ford mashina shirkitining qurghuchisi Ford qatarliq kishilermu bar
bolup,
Napoliyon yene bir qisim shirketler, hökümet dairiliri,
siyasonlar we Amérikining
prézidéntlirigha meslihetchimu bolghan.
Shu
tetqiqatning netijiside, Napoliyon 1928-yili 8 tomluq
«Muweppeqiyet qanuniyiti»
(«Law of success») dégen kitabni yézip
élan qilghan. Uningdin burun
héch kim bundaq bir eser
toplimini körüp baqmighan bolup, bu toplamning élan
qilinishi eyni waqitta bir
chong hadise bolup hésablinip, bu kitablar eyni zamandiki eng
köp sétilghan
kitablar qatarida orun alghan. Uningdin
kéyinki
9 yil ichide, Napoliyon kéyinki bir dewr kishiliri ichidiki
tesir dairisi eng küchlük
kishiler bilenmu körüshken, hemde eyni waqittiki
Amérika prézidénti Franklin Röziwéltqa
meslihetchi bolup ishligen. 1937-yiligha
kelgiche uning biwaste söhbet ötküzgen kishilirining
sani 25 ming’gha yetken
bolup, ularning ichidiki 500 din artuq kishi shu waqittiki
Amérika boyiche eng
bay, tesir dairisi eng küchlük, pütün
Amérika jem’iyitige yardimi tekken
karxanichilar we lidérlerni öz ichige alghan.
Napoliyon özining tetqiqatini yéngilap we qaytidin
retlep, 1937-yili «Oylap
bay bolush» («Think and grow rich») dégen
2-kitabini yézip élan qilip, dunyagha
yene bir qétim tonulghan. Napoliyon
1970-yili wapat bolghan bolsimu, uning fond jem’iyiti (uning tor bet
adrési
mushu maqalining axirida bérildi) hazirmu mewjut bolup turmaqta.
Ilawe:
Gherblikler
nishanni
ré’allashturush,
ghayini
emelge
ashurush,
we
qiliwatqan
ishini
muweppeqiyetlik
qilish
toghrisidiki
ilmiy
nezeriyilerge
intayin
köngül
bölidighan
bolup,
yuqirida
tilgha
alghinimdek Amérika
prézidénti Franklin Röziwéltmu
Napoliyon Xildek bir ademni özige meslihetchi qiliwalghan iken. Uyghurlar hazirghiche bundaq ishlarda intayin
ajiz bolup, men bilidighan ishlarning ichide semimiy meslihet
béridighan
bilimlik kishilerning küni, yaki uchrighan muamilisi, anche yaxshi
bolmighan
misallar intayin köp. Shunglashqa men
Uyghurlar ilmiy usulda ish qilishni nahayiti küchep öginishi
kéreklikini izchil
türde teshebbus qilip keldim. Méning
ashundaq
teshebbuslirim
ushbu
témighimu
nahayiti
uyghun
kélidu.
(3)
Yéngi
Tepekkür
Herkiti
(1850-1930)
Napoliyonning
eng
yaxshi
yilliri
bilen
Endruning
bay
we
muweppeqiyetlik
bolush
derijisige
kötürülüshi
Amérikida
élip
bérilghan
«Yéngi
tepekkür
herikiti»
eng
yoqiri
pellige
kötürülgen
dewrge
toghra kelgen. Yéngi
tepekkür
herikiti «Ijabiy oylashning ijabiy özgirish élip
kélishtiki küch-qudriti» dégen
mezmun’gha merkezleshken bolup, u 1850-yilidin 1930-yilighiche dawam
qilghan. Bu heriketke nahayiti zor tesir
körsetken kishilerning birsi Finis Kwimbi («Phineas Quimby
») din ibaret. Finis Kwimbi rohiy
küch bilen adem
dawalaydighan dangliq doxtur bolup, u özining bashqilarni
dawaliyalishi özining
tesiri bilen emes, késellerning öz könglining
küchi bilen bolghanliqini
bayqighan. Shuning bilen u
«Tepekkür
yaki xiyalning küchi ré'al dunyadiki emeliy özgirishni
wujutqa keltüridu» dégen
nezeriyini otturigha qoyghan bolup, bu nezeriye eyni waqittiki
yéngi tepekkür herikitige
nahayiti zor tesir körsetken. Ashu
heriket
jeryanida, «Köngül ilmi», «
Köngül arqiliq adem dawalash» qatarliq bir qisim
yéngi
ilimni teswirleydighan kitablar élan qilin’ghan bolup, u
kitablarning bir
qismini Kwimbi dawalap baqqan kishiler yazghan. Ashu heriketke
qatnashqan yene
bir qisim kishiler «özige tartish qanuniyiti» ning
yalghuz salametlik jehettiki
iqtidarila emes, bayliq we muweppeqiyet yaritishtiki iqtidarlirinimu
tetqiq
qilghan. Bu uqum In’glizchide «Like
attracts like» dep atilidighan bolup, u «köngülde
saqlan’ghan ijabiy oy (yeni
ijabiy xiyal, ijabiy idiye) ré'alliqtiki ijabiy netijilerni
özige tartip kélidu»
dégenni teshebbus qilghan. Shu
chaghda
mushu «özige tartish qanuniyiti» toghrisida nechche
yüz parche kitablar
yézilghan bolup, ularning ichidiki eng dangliq kitab Napoliyon
Xil ning «Oylap bay
bolush» dégen kitabi bolghan.
Yéngi
tepekkür
herikitining
asasiy
eqidiliri
töwendikilerdin
ibaret
bolghan
(töwendiki
eqidiler
Napoliyonning
kitabidin
emes,
intérnéttiki
bashqa
matériyallardin
élindi):
- Cheksiz
eqil
(«infinite
intelligence»)
yaki
Xuda
hemmige
qadir
we
hemme
yerge
taralghan
bolidu
- Roh
(«spirit»)
eng
axirqi
ré'alliqtur
- Heqiqiy
insan
mijezi
muqeddes
bolidu
- Muqeddeslik
bilen
tengshelgen
tepekkür
payda
élip
kélidighan
ijabiy
küch
bolidu
- Hemme
késellikler
desliwide
rohiy
jehettin
bashlinidu
- Toghra
tepekkür
qilishning
késelni
dawalash
ünümi
bar
Bu
yerde eskertip qoyushqa tégishlik bir ish bar. U bolsimu,
Napoliyonning
kitabida «cheksiz eqil» dégen söz we uqum
intayin köp ishlitilidighan bolup,
kitabta bu söz hergizmu «Xuda» dégen menada
ishlitilmigen. Yeni, Andru Napoliyon bilen
söhbetleshkende,
«özige tartish qanuniyiti» toghrisida kitab yazghanda,
hergizmu uni din’gha chétishliq
qilip qoymasliqni nahayiti qattiq tapilighan iken.
Buning sewebi, dinning bir qanche xilliri bar
bolup, her bir dindimu bir qanche mez’hepler bar. Eger
u
qanuniyetni
birer
din’gha
yaki
Xudagha
baghlap
turup
chüshendürgende,
choqum
bir
qisim
kishilerni
xosh
qilip,
yene
bir
qisim
kishilerni
narazi qilidighan ish kélip chiqatti.
Andru bu qanuniyettin hemme adem
paydilinidighan bir ehwalni wujutqa keltürüsh
üchün, uni dindin yiraq tutqan.
Men
yéqinda « Muweppeqiyetning menbesi» dégen bir
maqalini oqudum (bu maqalining
tor adrési mushu maqalining axirida bérildi).
Bu maqalining aptori yaki menbesi toghrisida uni chiqarghan tor
bétide héch
qandaq uchur bérilmigen bolup, manga u bir In’glizche kitabtin
terjime
qilin’ghan mezmundek tuyuldi. Bu
maqalida yuqirida bayan qilin’ghan, «Toghra
tepekkür qilishning késelni dawalash ünümi bar»
dégen
eqidige
ait
mundaq
bir
mezmun
bar
iken:
«Köp
qisim
kishiler
tinichlandurush
dersining
tesirini bilidu. Eger siz birawgha melum bir
xil
dorini mundaq tesiri bar, dep bergen bolsingiz, emeliyette u dorining
undaq
tesiri bolmighan teqdirdimu, qarshi terep u doridin yenila ashu xil
tesirni hés
qilidu. Roman Kashinis késel dawalash jeryanida eqidining bu xil
küch-qudritini
biwasite hés qilip yetken. U mundaq deydu: Salametlikni eslige
keltürüsh
jeryanida, dora anche zörür emes, zörüri eqididur.
Melum bireylen bir qisim
késel kishilerge qarita tinichlandurush dorisi siniqi
élip barghan. U bu késel
kishilerni ikki guruppigha bölgen. Birinchi guruppidiki kishilerge
ularning
birxil yéngi dora ichidighanliqi we bu yéngi dorining
ularning aghriqini choqum
peseytidighanliqini uqturghan. Ikkinchi guruppidiki kishilerge bolsa
ularning
bir xil sinaq dorisi ichidighanliqi, bu dorining aghriqni
peseyteleydighan yaki
peseytelmeydighanliqining téxi naéniq ikenliki
qatarliqlarni uqturghan.
Netijide, birinchi guruppidiki kishilerning 57 pirsenti aghriq
azabining roshen
derijide yenggiligenlikini hés qilghan. Ikkinchi guruppida bolsa
peqet 25 pirsent
ademla shundaq hés qilghan. Emeliyette, bu ikki guruppa ademge
ichürülgini
qilche dawalash qimmiti yoq oxshash xil dora iken. Démek, bu
yerdiki oxshashmasliq
peqet eqididiki oxshashmasliqtinla ibaret bolghan xalas. Yene
bir
misal
alsaq,
bir
qisim
kishilerge
ziyanliq
dora
yigüzülgen,
hem
ulargha
ularning
buningdin
bir
xil
paydiliq
tesir
hés
qilidighanliqi
uqturulghan. Netijide, ular derweqe
héchqandaq ziyanliq
tesirlerni hés qilmighan. Bu xil tejribini ishligen adem
Andériy Wérning
bildürüshiche, dora yégüchilerning hés –
tuyghusi özliri ümid qilghandiki bilen
tamamen dégüdek oxshash bolghan. U özining anqitam
(79) yégen ademni éghir
bésiq tuyghugha, bayit tuz kislatasi yégen ademni bolsa
rohlan'ghan tuyghugha
keltüreleydighanliqini bayqighan. U mundaq deydu: Dorining
séhri küchi,
qandaqtur dorining özide bolmastin belki dora istimal
qilghuchining qelbididur.»
2.
Arzu,
Nishan
we
Ghaye
Men
2010-yili 8-ayda Istanbulda échilghan Uyghur
Akadémiyisining 2-qétimliq ilmiy
muhakime yighinida mezkur témida doklad bergende, doklatning
témisini «Arzuni ré’alliqqa
aylandurushning sirliq qanuniyiti» dep alghan idim.
Mezkur maqalining témisini bolsa «Ghayini
ré’alliqqa
aylandurushning sirliq qanuniyiti» dep aldim. Töwende bu
heqte qisqiche chüshenche
bérip ötimen. Men mezkur
maqalini
teyyarlash üchün Napoliyonning kitabini qayta-qayta oqudum. Netijide mundaq bir nersini hés qildim:
Napoliyonning kitabida «arzuni ré’alliqqa
aylandurush» dégen ibaride «arzular»
dégen
menini bildüridighan In’glizche söz
«wishés» bilen «oy, xiyal, oy-pikir, idiye,
tepekkür» dégen menilerni bildüridighan
In’glizche söz «thoughts» ni
ishletken. Eger bu qanuniyetke
méning «Nishan tikleshte
bilishke tégishlik ishlar» dégen
maqalemda bayan qilin’ghan arzu, nishan we ghayining éniqlimisi
boyiche
qaraydighan bolsaq, Napoliyonning kitabida közde tutqini
«arzu» bolmastin,
«ghaye» iken. Mezkur
maqalidiki
mezmunlarni toghra we toluq hezim qilish üchün, aldi bilen
arzu, nishan we
ghayining néme ikenliki, hemde ularning öz-ara perqining
néme ikenlikini biliwélish
nahayitimu zörür. Shundaq
bolghachqa, méning
«Nishan tikleshte bilishke
tégishlik ishlar» dégen
maqalini oqup baqmighan qérindashlar üchün yuqiridiki
maqalidiki bu 3 uqum
heqqidiki mezmunni bu yerge eynen köchürüp kirguzup
qoydum. U maqalini oqup baqqan
qérindashlar bu
bölümni oqumay, kéyinki bölümge
ötüp ketse boliwéridu.
Men
bu yerde yene bir nersini eskertip qoyushni muwapiq kördüm:
Gerche mezkur
maqale méning burunqi «nishan» we
«ghaye» toghrisidiki ikki parche maqalem
(eger bu maqalilerni téxi oqumighan bolsingiz, mezkur maqalining
dawamini
oqushtin burun ashu ikki parche maqalini choqum bir qétim oqup
chiqing. Ularning tor bet adrésliri
mushu maqalining
axirida bérildi) bilen zich munasiwetlik bolsimu, u ikki parche
maqale mezkur
maqalining ornini alalmaydu. Yuqirida
déginimdek,
Napoliyonning dunyagha dangliq ikki parche kitabi 1928-yili bilen
1937-yili yézilghan.
Méning hés qilishimche, 1940-yilliri we uningdin
kéyin yézilghan nishan, ghaye,
lidérliq, muweppeqiyet qatarliqlar toghrisidiki
maqale-kitablarning köpünchisi
Napoliyonning ashu ikki kitabidiki ilmiy nezeriyilerni asas qilghan
bolup, men
mezkur maqalida ashu ilmiy nezeriyilerning asasiy qismini qisqiche
tonushturup
chiqimen. Shunglashqa men barliq
qérindashlargha
mezkur maqalinimu axirghiche bir qétim oqup chiqishni teshebbus
qilimen.
Töwendikisi
méning
«nishan»
toghrisidiki
maqalemdin
élin’ghan
mezmun:
Arzu,
ghaye
we
nishan
dégen
sözlerni
hemmimiz
nahayiti
köp
ishlitip
yaki
anglap
turimiz. Lékin
bu
uqumlar arisidiki perqni hemmeylenning bilip kétishi natayin. Shundaq bolghachqa, men töwende ularning
perqi üstide azraq toxtulup ötimen.
Arzu: Arzu deginimiz siz éhtiyajliq bolghan,
özingiz isteydighan, yaki bir küni ige bolishini ümid
qilidighan, emma uni
qolgha keltürüshke hazirche heqiqiy turde bel baghlimighan
barliq nersilerni öz
ichige alidu. Arzularni tepip chiqish
bir erkin tepekkür qilish jeryani bolup, bu jeryanda siz ularni
qandaq we qachan
emelge ashurush heqqide qilche oylanmisingizmu boliweridu.
Mesilen, méning qanat chiqirip uchqum bar,
méning palani qiz bilen yaki puküni yigit bilen muhebbet
baghlighim bar, méning
4 xil chet el tilini sözliyeleydighan bolghum bar, méning
aliy mektepte oqughum
bar, méning ming kishilik bir shirket qurghum bar, méning
chet elge chiqip
oqughum bar, méning millet teqdirini tuptin yaxshilighim bar,
dégenlerning
hemmisi arzularlar bolup, ularning bezilirini emelge ashurghili bolidu.
Bezilirini bolsa emelge ashurghili bolmaydu.
Siz aldi bilen özingiz arzu qilidighan nersilerni bir
qeghezge yézip
tizip chiqip, andin ularni muhimliq derijisige ayrip, eng axirida
ularning
ichidiki qaysilirini emelge ashurush üchün
tirishidighanliqingizni qarar
qilsingiz bolidu. Siz rastinla emelge
ashurushni isteydighan bir arzuni tapqandin kéyin, uni
özingizning ghayisi yaki
nishanigha aylandurisingiz bolidu.
Nishan:
Nishan
deginimiz qisqa muddet ichide yetmekchi bolghan, biwaste
özingizning
kontrolliqi astida turidighan, özingizning
zéhin-küchini merkezleshturgen,
mezmuni konkirit bolghan pellilerni körsitidu.
Nishanni toghra tikligende, u chong-chong netijilerni qolgha
keltürüshning
bir küchluk qorali bolalaydu. Emma
uni
toghra tiklimigende, chong-chong netijilerni yaritishni cheklimilerge
uchrutupmu qoyidu. Yeni, eger siz
kichik-kichik nishanlar ichige chokup ketsingiz, özingizning
hayati we
istiqbali heqqidiki chong resimlerni körelmey, chong yonilishni
muwapiq kontrol
qilalmay, we axirqi pellini toghra talliyalmay qalisiz.
Eng axirqi pelle yaki chong nishan bilen
kichik-kichik nishanlar otturisidiki boshluqni toldurghuchi ghayedin
ibarettur. Men nishan heqqide ushbu
maqalining kéyinki qismida yene mexsus toxtulimen.
Ghaye: Ghaye diginimizmu bir xil pelle bolup, u
sizning axirqi yaki eng chong ümidingiz yaki arzuyingizni toluq
emelge
ashuridighan pellidin ibarettur. Ghaye nishan’gha oxshash her xil
cheklimilerge
uchrimaydu. U chong bolsimu, hemde
deslepte emilyetke uyghun kelmeydighandek bilinsimu boliweridu. Shundaqla u nishandek merkezleshken we
konkirit bolmisimu boliweridu. Bezi
ghayiler sizning buningdin kéyinki 5 yildin 10 yilghiche bolghan
hayatingiz
bilen baghlan’ghan bolidu. Beziliri bolsa sizning bir pütün
omringizge
suzulghan bolidu. Ghaye sizning eng
axirqi menzilingiz, nishan bolsa ashu menzilge yétish
üchün élip barghan
sepiringizning arliqtiki toxtash nuqtiliridur.
Ghaye siz némini isteydighanliqingiz we uni
némishqa
isteydighanliqingizgha wekillik qilidu.
Nishanlar bolsa sizni ashu menzilge élip baridighan
pilan’gha wekillik
qilidu.
3.
Özige
Tartish
yaki
Ghayini
Ré’allashturush
Qanuniyiti
Her
bir insan özining xiyali yaki tepekkurini özi kontrol
qilish tughma
talantigha ige. Eger siz könglingizde
bir muhim xiyal yaki bir muhim arzuni turghuzup, uni könglingizde
dawamliq
saqlap tursingiz, sizning méngingiz ashu xiyal bilen
«magnitlishidu». Bashqichiraq
qilip éytsaq, ademning yushurun éngi
bir magnitqa oxshaydu. Siz uni bir
éniq
meqset bilen qozghighan we teltöküs toyundurghan waqtingizda,
u magnit ashu
meqsetni emelge ashurush üchün zörür bolghan hemme
nersilerni özige tartip
ekilishke intilidu. Mushu teriqide sizning
magnitlashqan könglingiz sizge özingizning arzusigha mas
kélidighan küch-qudret,
adem we sharait qatarliqlarni tartip ekilip béridu. Qisqartip éytsaq,
siz öz zéhningizni
merkezleshtürgen we könglingizde saqlighan bir idiye
özige özi bilen oxshash
mahiyettiki oy we idiyilerni tartip kélidu.
Eger sizning könglingizge pükkiningiz bir alahide
nerse bolsa, umu özi
bilen oxshash nersilerni özige tartip, oylighan nersingiz sizge
heqiqiy
dunyadiki ré’al nerse bolup kélidu. Yuqiriqilar
«özige
tartish
qanuniyiti»
ning
eng
asasiy
mezmunidur.
In’glizchide
«Like
attracts
like»
dégen
bir
ibare
bar
bolup,
uning
menisi
«her
bir
nerse
özige
özi
bilen
oxshash
nersilerni
tartidu»
din ibaret.
Dunyada buning misalliri intayin köp. Mesilen,
eger
siz
bir
yerge
bir tal bughday
uruqini térip, uningdin 30 santimétir yiraqliqqa bir tal
qonaq uruqini térisingiz,
gerche ular oxshash bir yerdin ozuqlan’ghan bolsimu, bughday uruqidin
bir tal
bughday, qonaq uruqidin bir tal qonaq ösüp chiqidu. Yeni, oxshash bir yerde tursimu, bughday
özige
özi bilen oxshash nersilerni tartip kélip, bughday bolup
ösidu. Qonaqmu hem shundaq qilidu. Hergizmu bir tal bughday sapiqining bir
shéxida
bughday, yene bir shéxida bolsa arpa ösüp qalmaydu. Yeni bu ösümlükler hergizmu
xataliship
qalmaydu.
Ilawe: Eger siz özingiz bilidighan ademlerni
obdan közitip
baqsingiz, mundaq bir ishni bayqaysiz: Exmeq, semimiyetsiz, ichi qotur,
iplas
we rezil ademlerning etirapigha yene shu exmeq, semimiyetsiz, ichi
qotur, iplas
we rezil ademler toplan’ghan, yaki bolmisa ularning arilishidighan
ademliri köpünche
halda yene shu özi bilen oxshash xildiki ademler bolghan. Adil, mert, yaxshi xisletlik, bilimlik we
iqtidarliq ademlerning etirapigha bolsa oxshashla adil, mert, yaxshi
xisletlik,
bilimlik we iqtidarliq ademler toplan’ghan, yaki bolmisa ularning
arilishidighan
ademliri köpünche halda yene shu özliri bilen bir
xildiki ademler bolghan.
Bu
yerde her bir adem qet’iy este tutmisa bolmaydighan bir muhim ish bar. U bolsimu, bu dunyada héchnime bermey
turup,
bir nersige érishidighan ish yoq. Bir
qisim
nadan
yaki
gödek
kishiler
buni
chüshenmey,
«men
bir
nersini
nahayiti
qattiq
arzu
qiliwersem,
yaki
Xudadin
tilewersem,
men
uning’gha
bir küni
choqum érisheleymen»,
dep oylaydu. Melum bir nersige
ölgüdek éhtiyajliq
bolup qalghanda, menggü yüz bermeydighan ishqa ümid
baghlap turup qalidu.
Bir
nersige arzu qilish yaki kéche-kündüz oylash arqiliqla
érishkili bolamdu? Andru Karnigi
heqiqetenmu ashundaq
nadanmu? Napoliyon Xil ashundaq bir
exmiqane
ish üchün heqiqetenmu 30 yil waqitni israp qilghanmu?
Arzu
qilghan
nersining
özligidin
ré’alliqqa
aylinishi
bilen
bir
oyning
bir
ré’alliqning
namayendisige
aylinishi
otturisida
intayin
zor
perq
bar. Bir oy yaki arzu
yéngidin
wujutqa kelgen waqit bilen u eng axirida emelge ashqan waqitning
ariliqida yüz
bermise bolmaydighan bir talay ishlar bar (Mushu yerde méning
«nishan» we
«ghaye» toghrisidiki ikki parche maqalemni eslep
béqing). Bezi ademler bir nersini
intayin qattiq arzu
qilip, uninggha érishkende küni qaysi derijide yaxshi
bolidighanliqi toghrisida
toxtimay uxlimay chüsh köridu, yaki quruq xiyal qilidu. Yene bezi ademler bolsa bir nersini intayin
qattiq arzu qilip, qandaq qilghanda ashu nersige
érisheleydighanliqi toghrisida
toxtawsiz oylinidu we izdinidu. Bu 2 xil
ademler otturisida nahayiti zor perq bar.
Hemme
ademler
öz
hayatida
nurghun
pul,
bir
yaxshi
xizmet
orni,
nam-shöhret
we
yoqiri
inawet
qatarliq
yaxshi
nersilerge
érishishni
arzu
qilidu. Emma, köpünche
kishiler
arzu qilish basquchining nérisigha ötelmeydu.
Öz hayatida érishmekchi bolghan nersilerni nahayiti
éniq bilidighan,
hemde ularni qolgha keltürüshke qet’iy irade baghlighan
kishiler hergizmu arzu
qilish basquchidila toxtap qalmaydu. Ular
öz arzulirini bir köyüp turghan istek derijisige
kötürüp, u istekni emelge
ashurush yolida bir mukemmel pilan tüzüp, shu pilan boyiche
toxtawsiz
tirishchanliq körsitidu. Kishiler
öz
tirishchanliqi arqiliq érishken bayliq we maddiy nersilerning
hemmisi desliwide
özi isteydighan nerse toghrisidiki bir intayin éniq we
ixcham köngül menzirisi sheklide
bashlinidu. Bu köngül menzirisi
chongayghanda, yaki u
mejburi halda ademning pütün wujudini qapliwalghan bir xiyal
derijisige kötürülgende,
uning kontrolluqi ademning yoshurun éngigha ötüp
kétidu. Mana shu nuqtidin bashlap,
adem ashu köngül menzirisige
maddiy jehettin ékwiwalént
(tengdash) bolghan nersige tartilidu, jelb qilinidu, yaki
yéteklinidu.
Siz
isteydighan nerse pul yaki bir mashina bolsa, sizning ashu nersilerni
köz
aldingizgha keltürüshingiz bilenla hergizmu u pul
yanchuqingizda peyda bolup
qalmaydu, yaki u mashina ishikingizning aldigha kélip qalmaydu. Siz nurghun pul, bir mashina, yaki bashqa bir
maddiy nersige érishken waqittiki ehwalni köz aldingizgha
keltürgende, sizning emeliyette
qilghan ishingiz özingizning ashu ishni qilish qabiliyitingizning
barliqidin
ibaret bir eqidige özingizni ishendürüshtin ibaret
bolidu. Siz özingizning istiki
toghrisidiki bir
janliq tesewwurni wujutqa keltürgende, bu tesewwur sizning
yoshurun éngingizgha
qattiq ornap kétidu. Andin u
sizning
yoshurun éngingizdiki bashqa uchurlar bilen baghlinidu, we ular
öz-ara tesir körsitishidu. Shuning
bilen
siz
aptomatik
halda
yighip
mashina
alidighan
pulni
qandaq
qolgha
keltürüsh
heqqide
téximu
köp
we
téximu
yaxshiraq
idiyilerni
oylap
chiqalaysiz. Démek,
istekning
axirqi
netijisini
köz
aldigha
keltürüsh
hergizmu
konkrét
nersilerni
wujutqa
keltürmeydu. U peqet
yéngi idiye
we zörür pozitsiyelerni wujutqa keltüridu.
Siz shuning türtkisi bilen özingizning burunqi
pozitsiyisi bilen
idiyisini özgertkende, özingizning xiyali ichide yashash
basquchidin emeliy ish
qilish basquchigha ötisiz. Andin
sizning
tesewwuringiz emes, siz özingiz heriket qollinip, konkrét
ishlarni emelge ashurisiz.
Ilawe:
Men
«Ish ünümi yuqiri kishilerning 7
aditi»
dégen maqalemde tonushturghan ikkinchi adet: «Öz könglide ishni uning axirsidin bashlash»
bolup,
bu
adet
yuqirida
sözlen’gen,
aldi
bilen
öz
istikining
köngül
menzirisini
wujutqa
keltürüsh
bilen
pütünley
oxshash.
Bu yazmida tilgha élin'ghan eserlerning tor
adrésliri:
Napoliyon
Xil
Fonda
Jemiyiti:
http://www.naphill.org/
«Nishan
tikleshte
bilishke
tégishlik
ishlar»:
http://www.meripet.com/Sohbet1/2010a1_Goal.htm
«Ghaye tikleshning 10 ölchimi»:
http://www.meripet.com/Sohbet1/20100925_Ghaye.htm
«Ish ünümi yuqiri kishilerning 7 aditi»
http://www.meripet.com/Sohbet1/Erkinb8_7adet.htm
«Muweppeqiyetning
menbesi»:
http://www.bilqut.com/kutupxana/show.php?itemid=1738
©
Copyright 2004 Uyghur Meripet Torbeti