GRE gha Teyyarliq Qilish Tejribilirim
   
Chushtash (2008-12-26)
 
Kona yéziq menbesi:: http://www.bilik.cn/?dp-bbsthread-20804.html
 
Eger sizning men yazghan téma toghrisida soraydighan soal yaki meslihetingiz bolsa, manga élxet yaki torda qisqa uchur qaldurup yürmey, http://www.bilik.cn/?dp-bbsthread-20804.html diki témining astigha inkas sheklide yazsingiz, men choqum körimen, we waqit chiqirip qolumdin kélishiche etrapliq jawap qayturushqa tirishimen.

Men buyazmamda déyilgen GREpütünley GRE General Testni körsitidu. GRE Subject Testtoghriliq we GREdégen néme, imtahan qurulmisi qandaq dégendek mesililerdimu toxtalmaymen. Tordashlarning mushu kulubtin we bashqa tor betliridin tepsiliy uchurgha ige bolalaydighanliqigha ishinimen.

--------------------------------------------------------------------------------------------------

GRE imtahanini tunji qétim anglighinim hélihem ésimde turuptu. Men uchaghda aliy mektepning 2-yilliqida oquyttim. U chaghlarda men "amirikigha bérip oqush üchün peqet TOEFLbersemla bolidughu"dep oylap yürettim. Biraq, shu mezgilde men tordin tuyuqsiz GREgha ait uchur körüp qaldim we "bu néme imtahan bolghiytti" dégen qiziqish bilen dawamliq izdidim. Shundin kiyin uqtumki, men amirikigha bérip oqush üchün yalghuz TOEFLla bersem yéterlik bolmaydiken. TOEFLpeqet méning in'giliztili sewiyemning qarshi terepning derslirini anglap chüshineligidek, we in'glizche muhitta oqush we turmushlirimni élip baralighidek iqtidargha ige ikenlikimnila ispatlaydiken. Biraq GREbolsa xuddi junggoning "aspirantliq oqushigha kirish imtahani"gha oxshap qalidiken. Yeni, men eger amirikida aspirantliqta oquymen deydikenmen, choqum GREbérishim kérek iken.

Shuning bilen men TOEFLgha teyyarliq qilghach, GREgha teyyarliq qilish pilanimni tüzüshke bashlidim. Men TOEFL iBTgha küz peslige tizimlatqachqa, shu yili yazliq tetilde öyge qaytmay, "yéngi sherq"til terbiylesh kursining "GRE"sinipigha tizimlitip oqidim. Méning buyerde qoshmaqchi bolghinim, men "TOEFLgha teyyarliq qilish tejribilirim"dégen yazmamda "yéngi sherq"til terbiylesh kursigha qatnashmisimu bolidighanliqini éytqan. Biraq, méningche GREgha teyyarliq qilish jeryanida amal bar bu kursqa qatnashqan yaxshi. Chünki GREbilen TOEFLtüptin ikki xil imtahan bolup, GREgha adette heqiqetenmu yétekchi bolghan muhitta teyyarliq qilishni bashlisa, köp awarichiliqlardin saqlinidu, we GREgha nisbeten téximu chongqur tonushqa ige bolidu. Bu séstimiliq meshiq qilishqa tolimu paydiliq bolishi mumkin.

Men qatnashqan kursning dersi adette chüshtin kiyn saet üchtin kech saet toqquzdin ashquche bolup, arliqta bir saet tamaq yiyish waqti bar idi. Shunga men herküni etigendin chüshlük tamaqqiche TOEFLgha teyyarliq qildim. Tamaqtin kiyinmu yene bir yérim saettin ikki saetkiche TOEFLning matiriyallirini kördüm. Ders waqtigha ülgürüp derske chiqattim. Arliqtiki bir saet waqitta men sirtqa chiqip tamaq yégüdek sharait bolmighach, yenila izimda olturup TOEFLning matiriyallirini körettim, yaki derste qaldurghan xatirilerni retleytim. Shunga herküni"kün yoruq"waqtisi kirip kétip,"kéche yol chiraqliri közni chaqnitidighan" waqitta siniptin chiqattim. Shundaq bolghachqimikin, men waqtimdin nahayiti ünüm hasil qiliwatqandek hés qilip, özümdin tolimu memnun bolattim, we "ete dawamliq algha"dep shuar tolap qaytattim. (towa...)

men gerche terbiylesh kursigha qatnashqinim bilen, asasliq meqsidim peqet xatire qaldurush we méning kiyinlik resmi GREteyyarliqimgha pilan tüzüsh idi. Chünki, u waqitta xuddi éytqinimdek, TOEFLgha teyyarliq qilish méning eng asasliq wezipem idi. Shunga adette GRE"ning sözlükini azdégendimu bir qétim körüp bolghandin kiyin andin qatnishidighan" terbiylesh sinipighimu xuddi élipbedin xewiri yoq adem edebiyat dersige qatnashqandek, qatnishiwerdim, xatiremni yéziwerdim. Shu teriqqide texminen on sekkiz künlerdin kiyin pütün kursning dersliri tügidi. Men kompyutirimgha konsipiklirimni retlep kirgüzüp qoyup, heqiqi waqti kelgende andin körey, dep tashlap qoydum. Shu tashlighanche, méning TOEFLimtahanimmu tügep, shu mewsümlük oqushummu axirliship, aliy mektep 3-yilliqning qishliq tetilige kelgende andin öyge qaytip u xatirilerni échiptimen.

Méning "heqiqiy" teyyarliq qilishim del shu qishliq tetildin bashlandi. Men GREning maqale qismini 3-ayning axirigha orunlashturghan bolup, qalghan qeghez yüzide béridighan VerbalweQuantitativeqismini 6-ayning béshida bérettim. Shunga bu qisqighine besh ayche waqitdin qandaq qilip ünümlük paydilinish méningdek bir emdi bismillasini bashlimaqchi bolghan ademge nisbeten heqiqetenmu bek bash qaturidighan mesilige aylandi. Shu seweptin her bir künnimu israp qilmay imtahan'gha teyyarliq qilishqa dair bir tepsiliy pilan tüzesh méning eng deslep we eng toghra qilghan ishim boldi. Men del shu pilan boyiche üzlüksiz tiriship, bu imtahannimu muwappiqiyetlik bérip chiqtim. Méning imtahan'gha teyyarliq qilish pilanim we usulum töwendikiche:

1.pisxilogiye: bu men herqandaq bir muhim ishqa tutush qilishtinn burun oylishidighan birinchi mesile, bu qétimmu hem shundaq. Chünki, méningche bir ademde eger öz-özige bolghan ishench bolmisa, özining nime ish qilmaqchi bolghanliqini bilmise, özining reqibining kimlikidin, reqibini qandaq yéngish kéreklikidin bixewer bolsa, undaqta u ademdin héchqandaq ümüd kütkili bolmaydu. Chünki bashlinishtila u adem özini özi meghlup qilip bolghan bolidu. Men GREgha tizimlitishtin burun özümning bu imtahan'gha bolghan köz-qarshimni, pisxilogiyerimni toluq bir dengsep chiqtim. Men nime üchün bu imtahanni bérimen? Chünki amirikigha aspirantliqqa oqushqa kirish üchün bu mangmisam bolmaydighan bir qedem. Undaqta eger yaxshi bérelmisemchu? Undaq bolmaydu. Chünki, GREmen üchün ikkinchi qétimliq "aliy mektep imtahani". Men del mushu imtahan arqiliq méning kiyinlik teqdirimni özgertelishim mumkin. Shunga jénimni tikip qoyup bolsimu bu imtahanni yaxshi bérimen. Eger shunche tiriship, yenila yaxshi netijige érishelmisemmu héchqisi yoq. Chünki hich bolmighanda men özümning qolidin kélidighanning hemmini qildim, eng zor derijide tirishtim. Mushuning özi yéterlik. Chünki nurghun ishlargha bende ajizliq qilidu.

2.nishanim: italiyelik yazghuchi makyawélki yazghan "hökümdarlar desturi" dégen kitapta mundaq bir mezmun bar: usta mergen nishanni qargha alghanda esli nishandin yuquri orunni chenleydu. Bu hergizmu esli nishandin yuquri yerge tekküzüsh bolmastin, belki mergen bilen nishan otturisidiki arliqtin hasil bolghan oqning töwenlesh xususiyiti arqiliq axirqi hésapta nishan'gha neq tegküzüsh. )asasiy mezmun, bu yerde déyilgini mergenning oqya étishi(

men shu kitapni oqughandin tartip hazighiche del mushuxil "usul" arqiliq özümning "nishanni qarigha éliwatimen". GREmu hem shundaq. Men GRE toghriliq tepsiliy bir "tekshürüsh" élip bardim we özümning imtahan netijisige bolghan nishanimni békittim: maqale qismida 5tin yuqiri élish. Qalghan qeghez yüzide bérilidighan ikki qismida toluq nomur élish!

3. Maqale: men "yéngi sherq" terbiylesh kursigha qatnishiwatqan mezgilde maqale toghriliq eng jiq konsipik qalduruptikenmen. Undin sirt men TOEFLgha teyyarliq qilish jeryanida maqale iqtidarimni, mundaqche qilip éytqanda in'gliztilida söz-jümlilerni rawan yézip, meqsitimni bildürüsh iqtidarimni, yaxshi meshiq qiliwalghanidim. Shunga bu iqtidarim méning GREning maqale qismigha teyyarliq qilishimgha xélila asas sélip berdi. Biraq némila dégen bilen TOEFL bilen GREning maqale qismida zor perq bar: aldinqisi bolsa, méning bir tilda rawan söz-jümlilerni yézip chiqish iqtidarimni sinaydu. Kiyinkisi bolsa, méning bir rawan jümlilerdin terkip tapqan maqale yézishla emes, belki yazghan maqalemning choqum "edebiy" tüs alghan bolushi, belgilik pelsepewi teshebbusi bolushi, we logikiliq analiz qilish iqtidari bolushiini sinaydu. Mundaqche qilip éytqanda, GREning maqale qismi nepis in'giliz tili yéziqchiliq iqtidari we imtahan bergüchining mesililerni logikiliq analiz qilish iqtidarini ölcheydu. Shunga men eger maqale qismida 5 tin yuquri )toluq nomuri alte( alimen deydikenmen bu ikki jehette küchishim kérek. In'giliz tilida rawan jümlilik maqale qurashturush iqtidarigha ige mendek birsi üchün bir "nepis jümlilik maqale qurashturush"iqtidarini yétildürüsh heqiqetenmu asan'gha toxtimidi. Chünki, men qandaq usul qollinish kéreklikini bilelmidim. Buning üchün in'gliz tilidiki nurghunlighan edebiy kitaplarni oqaymu? Qaysi kitaplarni oquymen? Gherpning kilastik eserlirichu? Shunche waqit serp qilip oqusam qanchilik ünümge érisheleymen? ... Mushundaq ayighi tügimes suallar waqit qistap kéliwatqan peytte méni ganggirtip qoydi. Neq shu chaghda men kitapxana arlawétip en'giliye kembirij neshriyati chiqarghan "The Cambridge Companion to Philosophy" dégen bir yürüsh in'glizche kitapni uchritip qaldim. Bu kitaplar hazirqi zamandiki pelsepe saheside közge körün'gen ilim igilirining ilgiriki pelsepechilerge bolghan közqarshi, ularning netijisige bolghan baha, dégendek obzorlar toplimi bolup, men buyürüshlük kitap ichidin "Critical Theory" we "Heidegger"dégen ikki kitapni sétiwaldim. Mining nezirimde eger in'giliztilida xuddi ana tili in'gilizche bolghan kishilerdek rawan, nepis hem logikiliqi küchlük obzor xarektirlik yaxshi maqale yézishni öginimen, deydikenmen, bular méning eng yaxshi tallishim bolalayti. Men u kitaplarni sétiwélip, her bir betni, her bir qurni tepsiliy oqup chiqtim, hemde özüm yaxshi dep qarighan ipadilesh wastiliri, herxil jümle shekillirini sizip, birmu-bir xatirlep mangdim, hem bularni yadiliwélip özüm yazghan maqalilarda ishlettim. Méni téximu xushal qilidighini, men sétiwalghan bu kitaplarda nurghun pelsepewiy köz qarashlar bolup, men ularni hetta abzas-abzas boyiche yadiliwaldim. Chünki, GRE maqale qismida del shundaq pelsepewiyliki küchlük pakit-delil arqiliq özingizning közqarshini ipadilesh iqtidaringiz yuquri nomur élish-almasliqqa bérip taqilidu. Men shu chaghlarda téxi özemche, ménngdek bundaq "kesip ehlilirila déyeleydighan", bashqa GREbéridighanlar ézip-tézip yézip qalmaydighan, "ésl" sözlerni yazalsiam choqum yuquri nomur alalaymen dep qattiq ishendim. Shu teriqide nurghun quyuq pelsepewiy tüske ige jümlilerni yadiliwéliptimen. Oylighinimdek, maqale qismi imtahanida men del shu yadiliwalghanlar ichidiki bir abzasni shu péti öz yazmamgha kirgüzdüm. Söz jümliler we delil- pakitlar méning oylighinimdinmu yaxshi chiqti.

GREmaqale qismining yene bir obdan yéri, adette uning imtahan soalining ashkare bolishida. Yeni, GRE maqale imtahani Issue we Argument ikkila qismining soalliri bir soal "ambiri"din xalighanche tallap chiqirilidu. Issuesoali jem'iy 244, Argumentsoali jem'iy 242bolup, imtahan meydanida del mushu soallardin kompiyutir xalighanche tallap sizge soal chiqiridu. Mundaqche qilip éytqanda, bu bir soalni aldin bilidighan imtahan. Mesile del sizning shu aldin bilidighan soallargha teyyarliqni puxta qilip kirgen kirmigenlikingizde. Herqandaq yéziqchiliq iqtidari küchlük hem in'gliztili ana tili bolghan kishi üchünmu imtahan meydanigha kirip, qisqighine waqit ichide tunji qétim GREmaqale qismi bilen tonushup, u suallarni tehlil qilip, yaxshi maqale yézip chiqish undaq asan'gha toxtimaydu. Del shu seweptin, GREimtahan chiqirish we bashqurushqa mes'ul bolghan organ ETSmu bu soallarni aldin imtahan bergüchilerge teminlep, ularning teyyarliq qilishigha asanliq tughdurushni meqsed qilghan. Menmu qimmetlik bolghan imtahan waqtini u soallarni tehlil qilishqa israp qilmasliq üchün, aldin'ala pütün soallarni tepsiliy körüp, herbir soalgha "eger mushu sual chiqsa qandaq jawap bérimen" dégenni chöridep özümning nuqtilirini retlep chiqtim. Argumentqismining soallirini tetqiq qilghinimda, herbirxil logikiliq xataliqlarni qandaq ünümlük usulda ipadilesh we uxil xataliqlarni tüzitishke bolghan shexsiy közqarishimni qandaq otturgha qoyushqa ait mexsus "shexsiy qélip" tüzüp chiqtim. Shundila imtahan meydanigha kirgende men ganggirap qalmayttim. U chaghlarda men deslep waqit belgilimey, özüm xalighan soalni tallap maqale yézishqa bashlidim. Bezide bir parche özüm razi bolghidek maqale yézip chiqish üchün hetta nechche kün waqit ketkenmu boldi. Köpinche waqitta men özüm yazghan maqalini etisi yene tüzettim, ikki kün ötküzüp yene tüzettim. Shundaq qilip, eng axirqi özüm razi bolghan haletke ekeldim. Imtahan'gha texminen yigirme künler qalghanda men waqit cheklep turup maqale yézishni meshiq qildim. Deslep, daim dégüdek waqit yétishmeytti. Biraq, bara-bara maqalem yazghanche aynip, imtahan'gha bir kün qaldi dégen waqitta belgilen'gen waqittin hetta sekkiz minut burun maqalemni tamamlap, hem tekshürüp bolidighan haletke yettim. Heqiqiy imtahan künimu, men kompiyutir aldida olturup, soallarni bir körüpla néme yézishim, qandaq yézishim derhal kallamgha keldi. Shu teriqide men hetta ikkila bölek maqale qismini muddettin besh minut burun ghelbilik tamamlidim, we téxi ikki ret tekrar oqup chiqishqimu ülgürdüm. Kéyinlik netijem maqale qismigha ishletken usulumning heqiqetenmu manga bek mas kélidighanliqini ispatlap berdi.

4. Sözlük: bu pütün GREteyyarliq jeryanida shekshübisiz eng jiq waqit we küch serp qilidighan qisim. Chünki, GREning Verbal qismida eger sizning sözlük miqdaringiz yéterlik bolmisa, undaqta tügeshtiingiz dégen gep. Meyli oqush qismi bolsun, meyli bosh orun toldurush bolsun, weyaki sözlük soalliri bolsun, siz del özingizning sözlük miqdaringizgha tayinisiz. Nurghun GREbérishni oylashqanlar del mushu sözlük ötkilidin ötishke közi yetmigech bu imtahandin waz kéchidu, yaki del mushu ötkeldin ongushluq ötelmigech bu imtahanda yaxshi nomur alalmaydu. Menmu deslep bashqilardin anglighanda "GREsözlüki adette yigirme ming öpchöriside bolidu" dep anglighan. Mushu xil "uchur"lar nurghun kishilerni béshidila waz kechküziwetken. Biraq men undaq qilmidim. Xuddi éytip ötkünimdek, méning nishanim GREda toluq nomur élish bolidiken, men choqum bu "yigirme ming" sözlükni pütünley yadilap bolishim kérek. Biraq, méning waqtim qis, bari-yoq peqet besh aychilikla waqit, bir tereptin maqale qismigha teyyarliq qilmisam bolmaydu, yene bir tereptin méning kespiy derslirim jiq hem tes, uninggha qoshup bu sözlüklerni yadilishim kérek. Undaqta men qaysi xil usulni qollansam bolidu? Men bashqilardin anglisam, GREimtahan meydanigha kirgenler adette GREsözlük kitabini )eng bek moda bolghini yéngi sherq terbiylesh mektipining qurghuchisi yü minxung yazghan qizil tashliq kitap, méning hés qilishimchimu bu kitap heqiqeten bek etrapliq yézilghan bolup, menmu shu kitapni ishletken( az dégendimu ottuz qétim ötküzüp bolghan bolarmish. Biraq méning nedimu unchiwala waqtim bolsun? Xuddi uyghurchidiki "pichaq söngekke yetkende" dégendek, menmu del shu waqit qistap kelgen "alahide" ehwalgha maslashturup "alahide" pilan tüzmisem bolmaydighan yerge yetken idi. Shunga men eng awwal u kitapni élip, ichidiki sözlüklerni bir sitatiska qilip chiqtim. Netijide shuni bayqidimki, GREsözlükliri qandaqtur bashqilar dawrang qilghandek "yigirme ming"bolmastin, peqet sekkiz ming etrapida iken. Uning ichide men TOEFLgha we CET6,CET4lerge teyyarliq qilish jeryanida ögen'gen we bu kitapta tekrarlan'ghan sözlüklerni chiqirip tashlisam, texminen besh mingche söz éship qalidiken. Yeni, men waqit serp qilip yingidin öginishke tigishlik söz jem'iy besh ming etrapida iken. Eger bashqilar "yigirme ming"dep turiwalsa, belkim ilgiriki ögen'gen addi sözlüklernimu qoshiwalghan bolishi mumkin, biraq bashlan'ghuchtin tartip ögen'gen sözlüklerni qoshup kelsimu, méningche "yigirme ming" chiqmaydu. Shunga uxil köz-qarashtikiler belkim özlirining GREbérip qandaqtur alamet alemshumul ish qiliwetkenlikini danglighusi kelgendur, we yaki özlirining GRE bermeslikige birer sewep tépishqa urun'ghandur. Ishqilip ular GREni bashqilargha intayin sirliq, halqip ötkili bolmaydighan bir ghayet zor tagh qilip körsitidiken. Biraq méning nezirimde shundin tartip GREqandaqtur halqip ötkili bolmaydighan emes, belki tirishsamla choqum choqqisigha chiqalaydighan hem ongushluq halqip öteleydighan taghqa aylandi.

Andin men qandaqtur bashqilargha oxshash usulda bu sözlüklerni yadilashtin waz kechtim, we özümning öginish usulini tüzüp chiqtim. Eger men besh ay ichide besh ming sözlük öginimen désem qandaq qilimen? Qandaq qilghanda zérikmey, yaki zérikishni eng töwen derijige chüshürüp bu sözlüklerni yadilap bolimen? Buning jawabini yenila özümdin taptim. Men xam söz yadilimasliqim kérek, belki mediniyet öginishim kérek. Yeni men bu sözlüklerni öginishni birxil mediniyet öginishge özgertishim kérek.

Shundin kiyin, men kompiyutirimgha The Merriam-Webster Dictionaryni qachilap, u kitaplardiki sözlüklerni bu lughette birmu-bir axturup chiqtim. Bundaq qilsam, birinjidin u sözlerni terjime qilin'ghanda kélip chiqidighan mena kemtüklikidin saqlinalaydikenmen, chünki u sözlerni The Merriam-Webster Dictionaryda in'glizche menisini eks ettürüp béreligen bilen, terjime qilghanda mene özgirishi, yaki toluq ipadilenmesliki mumkin. Ikkinjidin, bu sözlening in'giliztiligha qandaq kirgenliki, qandaq peyda bolghanliqi dégendek uchurlarni bileleydikenmen. Shu jeryanda hazirqi in'gliztili ishlitidighan jem'iyetning shekkillinish we rawajlinish tarixigha bolghan chüshenchem téximu ashidiken. Mesilen: in'gliztilida Bazaardégen bir söz bar, bu sözning menisi bizning uyghur tilimizdiki "bazar"sözi bilen oxshash bolup, The Merriam-Webster Dictionaryda bu sözning kélish menbesini "ottura asiyadiki milletlerning tilidin kelgen" dep chüshendürgeniken. Shuni izdesh jeryanida men bizning "bazar" sözimizning in'gliztilidimu barliqini bildim )gerche "bazar" sözining esli qaysi tildin kelgenlikini bilmisemmu(. Ésimde qélishiche, méning burun birjüp amirikiliq dostlirim bolidighan. Er-ayal ikkisi mendin uyghurchidiki "su" dégenni öginiwélip, "bundin kiyin biz Waterdégenning ornigha Suni ishletsek bolghidek, bu bek eplik hem siliq söz iken" dégen, hem Heaterdégenning ornigha Par)uyghurchidiki "par,'issitqu"( sözini ishlitishni dep yüretti. Téxi yagh we gürüch arlashturghan tamaqlarni "Polotüridiki tamaqlar"dep yüretti. In'glizlarning öz tiligha dunyadiki bashqa nurghun tillardin türküm-türkümlep söz kirgüzgenliki hazirqi in'gliz tilining sözlük hejmining shunchiwala chong bolup kétiishige türtke bolghan bir amil ) perzimche hazir in'gliztilidiki sözlüklerning sani bir yérim méliyondin ashqan bolishi mumkin(. Del shu sewep, men buxil "söz öginish" usulimda heqiqetenmu in'gliztili mediniyitige bolghan nurghun chüshenchilerge ige boldum, hetta nurghun sözlerning kélip chiqishi toghriliq bolghan qedimki epsane-riwayetlerdinmu xewrdar bolup qaldim. Herbir sözni lughettin axturush jeryanida u sözning menidash sözlirini we qarshi menilik sözlirini érinmey retlep chiqtim. Shundaq qilip, men bu "besh mingche" xetni birmu bir axturup, retlep chiqqiche üchinji ayning axiri bolghan bolup, imtahan'gha nahayiti ikki ayla qalghan idi. Bu chaghlarda men bilen teng imtahan béridighanlar alliburun GREsözlük kitabini az dégendimu on qétimdin artuq körüp bolghan idi.

Men shundin kiyin qalghan ikki ayda qandaq qilip bu sözlüklerni "az hem saz" usul bilen yadilash toghrisida oylandim. Méni xushal qilghini men u sözleni érinmey birmu-bir lughettin axturup, terjimisini tüzetkidek bolsa tüzitip, menidash we qarshi menilik sözlerni retlesh jeryanida u sözlerning xéli bir qismi tebiiyla ésimde qalghan iken. Shunga kitapni "ikkinchi" qétim yadlashqa bashlighinimda nurghun sözlerni este tutush manga asanla tuyuldi. Shu sewep méning kéyinlik sözlük yadilishimmu nahayiti ünümlük boldi.

Gerche kéyinki jeryanlar manga ünümlük tuyulsimu, men birinjidin toluq nomur élishni nishanlighanliqim, ikkinjidin kespiy dersimning jiqliqi seweplik waqit chiqiralmighanliqim üchün, téximu qistap kelgen waqit ichide "bir söznimu qaldurmay" este tutushqa yene bir "pilan" tüzüp chiqtim. Adette nurghun balilar tordin "este tutush waqit jedwéli" dégendek uchurlani yighip, shu boyiche tekrar sözlük yadilashni dawamlashturatti. Men bolsam "özümning este tutush iqtidarimgha özüm bir déagnoz qoyup chiqay" dep izdendim. Qisqighine bir hepte ichide mundaq bir ishni bayqidim: eger men bügün yadilighan sözlüklerni ete yene bir qétim, ikki kün ötküzüp yene bir qétim, yene ikki kün ötküzüp yene bir qétim, yene üch kün ötküzüp yene bir qétim yadilisam, pütünley ésimde qalidiken. Shu wejidin men özümning "kündilik wezipsi"ni turghuzdum. Qolumdiki GREsözlük kitap jem'iy 51bab bolup, men eger düshenbe yadilashni bashlighan bolsam, méning pütkül yadilash pilanim töwendikiche boldi:

düshenbe List1-2:
seyshenbe List 3-4,List 1-2,List3-4
charshenbe List 5-6,List 3-4, List 5-6
peyshenbe List 7-8, List 1-2, List 5-6,List 7-8
jüme List 9-10,List 3-4, List 7-8,List 9-10
shenbe List 11-12,List 1-2,List 5-6,List 9-10,List 11-12
yekshenbe List 13-14,List 3-4,List 5-6,List11-12, List 13-14
düshenbe List 15-16,List 5-6,List 7-8,List 13-14,List 15-16
seyshenbe List 17-18,List 1-2,List 7-8,List 9-10,List 15-16,List 17_18
charshenbe List 19-20,List 3-4,List 9-10,List 11-12, List17_18,List 19-20
peyshenbe List 21-22, List 5-6,List 11-12,List 13-14,List 19-20,List 21-22
jüme List 23-24,List 7-8,List 13-14,List 15-16,List 21-22,List23-24
shenbe List 25-26,List 9-10,List 15-16,List 17-18,List 23-24,List 25-26
yekshenbe List 27-28,List 11-12,List 17-18,List 19-20,List 25-26,List 27-28

... ... ...

Eng béshidiki we eng axiridiki bablar del méning shukünlük "yéngidin" ögen'gen sözlüklirim bolup, adette eng béshidikini )mesilen üstidiki List 27-28ni( men etigen seherde yadilidim. Eng axirqi yene bir qétimliq tekrarlashni )mesilen yene shukünning eng axiridiki List 27-28ni( men uxlashtin burun tekrarlidim.

Men in'gliztili sözlük yadilighanda hergizmu yézip yadilimaymen. Chünki yézip yadilash xenzutiligha oxshash shekilni asas qilidighan yéziqqa mas kélishi mumkin, biraq in'glizchigha mas kélishi natayin. Men yadilighanda peqet kitapqa qarap "oqush" sheklide yadilidim. Undin sirt men herxil xenzutili we uyghur tilidiki ishletkilila bolidighan sözlerni ishlitip, in'gliztili sözlük yadilishimgha asanliq tughdurushqa tirishtim. Mesilen: in'glizchidiki Humdrumdégen sözni ikkige böldüm, yeni Hum+drum,aldinqisi uyghurchidiki"xam" sözi bilen teleppuzi oxshash, kiyinkisi bolsa in'glizchidiki "dumbaq" dégen söz bolup, men uni "xam dumbaq" dep atiwaldim, we "xam dumbaq chalghandikin kélip chiqqan bizarliq, yaki ichi pushush,zérikishlik, gheshlik" dégendek esliHumdrumsözining menisini oylap chiqtim. Herbir sözning men xatiriligen menidash yaki qarshi menilik we yaki baghlinishliq sözlerni bolsa teng yadilap mangdim. Mesilen: fulminate, denounce, condemn, reprehend, rail, inveigh, censure, upbraid, chastise, chide, belabor,lambaste, vituperate, castigate, objurgate, reprimand, berate, reprove, rebuke, revile, exoriate, reproach, opprobrium, impugn, flay, flak, pan stricture. Bularning hemmisining "eyiplesh" dégen menisi bolup, peqet derijisining éghir-yéniklikige qarap ayrilidu.

Del mushu teriqqide men texminen 34kün ichide bu sözlük kitapni yene alte qétim tekrar körüp bolghan'gha barawer boldum. Hetta téxi imtahandin xélila burun tügitip, yene bir nechche qétim köz yügürtüp chiqishqimu ülgürdüm. Shundin kiyin gerche bashqilardek "azdégendimu ottuz qétim" yadilimisammu, bu sözlerning hemmisini toluq ésimde tutiwaldim.méningdek este tutush qabiliyiti normal bolghan ademge nisbeten qsiqa waqit ichide köp miqdardiki sözlükni yadilash heqiqetenmu asan'gha toxtimidi. Bashqilar GREsözlük yadilashni jismaniy emgek ornida tamamlighan bolsa, men özümge mas kélidighan usul bilen eqliy emgekni asas, jismaniy emgekni qoshumche qilip tamamlidim. Bu méning pütkül GREgha teyyarliq qilish jeryandiki eng chong wezipe bolghan "sözlük" qismini muwappiqiyetlik tamamlash "taktikam" boldi.

5. Algibra: kishini xushallanduridighini GREning algibra qismi junggo maarip terbiyisde chong bolghanlar üchün intayin asan tuyulishi mumkin. Chünki, GREalgibra qismida eng tes bolghandimu junggoning toluq ottura 1-yilliqning algibra bilimliridin sinaq chüshishi mumkin, biraq köpinchisi toluqsiz ottura sewiyidiki soallar. Shunga, GREning algibra qismida toluq nomur élish asan'gha toxtaydu. Peqet bixestilik qilmisila, we bezi algibraliq atalghularning in'glizchisini almashturup qoymisisla. Shu wejidin, men adette sözlük yadilap hérip qalghanda, aram élish üchün GREning algibra qismini ishleyttim. Hem imtahan waqtidimu bu aldimgha ekep bergen "loq gösh" hésaplan'ghan algibra qismini nahayiti estayidil ishlep, nomur ketküzüshning aldini aldim. Meqsitimgimu yetken boldum, algibrada toluq nomurni qiynalmayla aptimen.

6. Meshiq: imtahan'gha texminen yigirme nechche kün qalghan waqitta )beshinchi ayning bashliri( pütün sözlüklerni yadilash, konsipiktiki muhim dégen mezmunlarni körüsh dégendek ishlarni asasen tamamlap bolup, resmiy teqlidiy meshiq ishlesh basquchigha kirdim. Bu basquchta men eng asasliq qilip waqitni ünümlük kontrol qilish we pütün GREimtahan soaligha maslishini eng asasliq mezmun qildim. Deslep daim waqit yétishtürüp bolalmay aware boldum, yaki waqitni yétishtürsem ishligenlirim xata chiqiwatqan. Shu teriqqide men "soallarni ishlep bolalmisammu meyli, biraq özüm ishligen soalning toghriliqigha kapaletlik qilishim kérek" dégen uqum boyiche toxtimay tirishtim. Netijide bara-bara ishligen soallarning toghriliq nispitimu ashti. Kiyin men waqittini téximu qis qilip ishleshke tirishtim. Shu boyiche meshiq qilip, eng axirida men belgilen'gen waqitta belgilen'gen soallarni toghra ishliyeleydighan derijigimu yetken boldum.

7. Ten salametlik: bu bek muhim. Men herqanche "jénimni tikip qoyup" imtahan'gha teyyarliq qilsammu, mende eng awwal shu desmiygha salghudek "jan" bolmisa bolmaytti. Shunga men her heptisi üch qétim, her qétimda texminen qiriq minutche mektepning chéniqish öyige bérip éghirliq kötirishni dawamlashturup keldim. Shuni hés qildimki, eger men pat-pat herket qilip bersem, salametlikim yaxshila bolup qalmay, téxi chüshlükliri uyqu bésiwalidighan, kitap köriwétip mügidep qalidighan ehwallardin mustesna bolup, bir yaxshi halette öginish qilalaydikenmen. Bu méning ünümlük öginishim üchün bekmu chong rol oynidi.

8. Imtahan: pütün jiddiychilik bilen tolghan teyyarliq basquchlirini ongushluq tamamlap, eng yaxshi halette imtahan'gha kirdim. TOEFL iBTbérishning aldinqi kéchisi yatiqimdikiler méning aram élishimgha dexli qilghach, men peqet ikkila saet uxlap, etisi etigende imtahan meydanigha yérim uyqu halitide kirip, yérim uyqu halitide chiqqan idim. Shunga bu qétim, birkün burun bérip imtahan meydanini körüp bolup, shu küni etraptin yataq élip bir axsham yalghuz yétip obdan aram aldim. Etisi men GREmeydanigha bérip uyerdiki oqughuchilarning köplikidin heyran boldum. Köpinchilirining téxi ata-anilirimu teng kélip sirtta saqlap turishqanidi. Men tolup-tashqan ishench bilen imtahan'gha kirim. Némishqiki, pütkül imtahan jeryanida mende qandaqtur etrapimdikilerdek jiddiylishish alamiti bolmidi. Pütün imtahan soali manga nahayiti tonushtek, oqushluq, bosh orun toldurush, sözlük dégendek qisimlardiki sözlerning köpinchisi dégüdek men öginip bolghan sözler bolup, nahayiti ongushluq halda ishlep tügettim. Men ögenmigen, we ilgiri héch yerde uchratmighan sözdin peqet üchila chiqiptu, undin sirt Section3ning oqushluq qismida men axiriqi ikki soalni tepsili oqup jawap yézishimgha waqit yar bermidi. Shu sewep men pütün GREda jem'iy besh tallashni xata ishligen boldum. Shuningdin bildimki, men toluq nomur alimen dep nishan tüzgende , yene bir muhim nuqtini untup qaptimen, u bolsimu--teley. Méning ezeldin imtahanlarda teliyim kelmeydighan. Biraq, bu qétimmu shundaq bolishini es-yadimghimu keltürmeptimen.

Imtahandin chiqip men sirtta top-top chiqiwatqanlar arisidin bu imtahanni bergili kelgen birer tonush chiray chiqip qalarmu, dep shunche telmürüp qarisammu, axirida ümüdsizlinip qaytip kettim.

-----------------------------------------------------------------------

yuqarqilar del méning pütkül GREgha teyyarliq qilish jeryanim we tejribilirim. Gerche men bashqilarning neziridikidek "muweppiqiyet" qazan'ghan bolsammu, méning bu "muweppiqiyet"ni qolgha keltürmigim hergizmu asan'gha toxtimidi. Bu jeryanda qanchilik japa tartqinimni bir yaratquchimiz bilidu, bir özüm bilimen. Biraq men axirghiche chidap keldim. Tinch okyanning u qirghiqidin bu qirghiqigha kélishni arzu qilidighan uyghur qérindashlirimiz bekmu köp bolishi éniq. Biraq mushu arzusini emelge ashurush üchün axirghiche chidiyalaydighanlar bekmu sanaqliq. Adem qilalighanni adem qilalaydu. Shunga eger sizmu del GREgha teyyarliq qiliwatqan yaki qilmaqchi bolsingiz, sizdin ümüdim shuki, hergizmu boshashmang! Dawamliq tirishing! Ésingizde bolsun, tinich okyan bek chong, biraq herqanche chong bolsimu uning qarshi qirghiqigha ötüsh mumkin bolmaydighan ishmu emes...

 


© Copyright 2004 Uyghur Meripet Homepage: http://www.Meripet.com