Marsni
Tekshürüsh Mashinisi Finiks
(«Phoenix») Marsqa Qarap Seperge Chiqti
Bu yil 4-Awghust küni Marsni
tekshürüsh mashinisi Finiks
(In’glizche «Phoenix») Amerikining Florida shitatidiki
«Cape Canaveral» dep
atilidighan orundin alem boshliqigha qoyup bérildi (Men seper
üstide bolup
qélip, bu uchurni öz waqtida yézip chiqiralmay
qaldim. Buning üchün
oqurmenlerdin epu soraymen).
Finiks 2008-yili 5-ayning axirliri yaki 6-ayning
bashlirida Marsqa yétip baridu. U Marsning shimaliy qutubidiki
bir tüzlenglikke
chüshüp, tekshürüsh élip baridu. Finiks
tekshürmekchi bolghan asasliq nerse
Marning shimaliy tüzlenglikidiki muzluq tupraq bolup, uning
mashina qoli yerni
yérim métirghiche kolap, yer astidiki maddilarning
xususyitini tekshürüp, u
yerde mikropqa oxshash hayatliqlar yashighidek muhitning bar-yoqlighini
éniqlap
chiqidu.
Finiks ning üstige köpligen ilmiy
tekshürüsh eswapliri
ornutulghan bolup, Finiksning Marsqa qonush jeryanini bir kamera toluq
sür’etke
alidu. Yer astini kolighanda körün’gen nersilerni yer
tishidighan mashina
qolgha ornutulghan yene bir kaméra resimge alidu. Finiks
özi bilen azraq su
élip chiqqan bolup, u bu suni Mars yüzini kolighanda
chiqqan nersiler bilen
arlashturup, shu arqiliq Marstiki maddilarning xémiyelik
terkiwini analiz
qilidu. Finikstiki optikiliq mikroskop tekshüreleydighan eng chong
zeretche bir
milli-métir uzunluqta bolup, eng kichik zeretche 2
mikro-métir kélidu.
1-Resim: Finiksni bir
roketa alem boshluqigha elip
mangghan waqittiki bir korunush.
2-Resim: Finiks Mars
ustide yer kolap tekshurush elip
barmaqta
(Sizilghan resim).
Menbe:
http://www.nasa.gov/mission_pages/phoenix/main/index.html
Erkin Sidiq
2007-8-31 (Jume)