Elmisaqtin béri diyarimizda jemiyet tereqqiyatini ilgiri sürüp , xelq arisida hörmet bilen tilgha élinip , qelb töride yadlinip kelgen alimlar , töhpikarlar köplep yétiship chiqqan .

Ötmüshte chéliqarliq netijilerni yaratqan pütünsürük ejdadlirimizning bügünki gewdisi we étnik warisliri bolghan uyghur milliti ichidinmu penning her qaysi saheliride semerilik netijiliri bilen tonuluwatqan alimlar , töhpikarlar köplep yétiship chiqti we chiqmaqta.

Ene shu alimlar we töhpikarlar ichide özining nezeriyiwi fizika sahesidiki netijiliri bilen közge körün'gen uyghur ayallirining pexri , asasiy zerrichiler saheside uyghurlar ichidin yétiship chiqqan ayal doktor ashti ( postdoktor ) , hazir junggo penler akadémiyisi yuqiri énérgiye tetqiqat inistitutida tetqiqatchi bolup ishlewatqan Medine Ablikimning ish - paaliyetlirini alahide tilgha élip ötüshke erziydu , elwette .

Medine Ablikim 1986 - yili shinjang pédagogika uniwérsitétining fizika fakultétigha imtihansiz qobul qilindi , u nahayiti tirishchan we eqilliq bolghachqa mekteptiki oqutquchi we sawaqdashlirining daimliq parang obyékti idi . Uning kespiy jehettiki iqtidari yuqiri bolghanliqtin fakultét rehberliri qarar chiqirip sinip atlitip oqutti . Töt yilliq aliy mektep hayatida izchil "" üchte yaxshi oqughuchi "" bolup bahalandi . 1990 - Yili medine aspirantliq üchün élinidighan döletlik imtihanidin ötüp , shinjang uniwérsitéti fizika fakultétining proféssori xuang wéyching ependining yétekchilikide nezeriyiwi fizika , meydan nezeriyisi boyiche aspirantliq oqushini bashlidi . Oqush jeryanida özige nahayiti qattiq telep qoydi . Her bir minut waqtini nahayiti ching tutup qétirqinip ögendi . Ötülgen derslerni ögendin tashqiri öz kespige alaqidar matériyal kitablarni köplep kördi . " Zaman , makan bipayan , kézip chiqalmas insan . Kitabet qetriside bilim quyashi ayan " dégendek , uning kesipke we kitabqa bolghan küchlük muhebbiti uning kéyinki oqush hayatigha puxta asas saldi . U bir tereptin kitab - matériyal déngizigha ghewwas kebiy chökse , yene bir tereptin tebiet penlirining asasi bolghan tejribe qilip közitish métodigha her waqit estayidil muamile qilip eng inchike tejribilerni köngül qoyup ijtihat bilen ishlidi . Ilgiri - axir bolup béyjing yuqiri énérgiye tetqiqat ornigha , béyjing uniwérsitéti , shangxey sherqiy junggo pédagogika uniwérsitéti qatarliq bilim yurtlirigha bérip emeliy matériyal toplidi hemde nenkey uniwérsitétida échilghan xelqaraliq ilmiy muhakime yighinigha qatnashti . 1994 - Yili aspirantliq oqushini ela netije bilen tamamlap , 9 - ayda munasiwetlik mutexessislerning alahide tallap békitishi arqisida italiyidiki xelqaraliq nezeriyiwi fizika tetqiqat merkizige bir yilliq oqushqa atlandi . Shu yili bu merkezge junggodin peqet medinela barghan bolup , u junggodin barghan tunji oqughuchi idi . Tetqiqat merkizining tüzümi intayin ching , ders mezmuni qiyin we murekkep bolup , eger ötülidighan derstiki ikki pendin layaqetlik bolalmay qalsila junggogha bérilidighan san bikar qilinip kétetti - de, shuning bilen medinening keynidiki oqughuchilarning istiqbaligha tesir yétetti . Shunga u özini emes wetenni , milletning istiqbalini köprek oylap alahide tirishti . Köp hallarda tanglarning qandaq étip ketkenlikini bilmey qalatti . Köz quwwiti ajizlap köz eynek taqash derijisige bérip yetken idi . Del shu chaghda uning sinipidin ikki oqughuchi oquyalmay dölitige qaytip ketti , bu hal medinege qattiq tesir qildi . Shu chaghda shinjang uniwérsitéti fizika fakultétining proféssori za chawching ependi bu merkezge ikki ayliq xizmet bilen ziyaretke kelgen bolup , u medinege : " medine , sen junggodin , yeni shinjang uniwérsitétidin tunji bolup bu oqushqa kelgen oqughuchi , séning bu oqushni ghelibilik ayaghlashturush - ayaghlashturalmasliqing dölitimizdin chiqip oquydighanlarning yolini échishqa munasiwetlik , eger sen oqushni layaqetlik tügitelmiseng , tetqiqat merkizi bizge béridighan sanni bikar qilip , bundin kéyinkilerning yoli tosulup qalidu " dédi . Shuning bilen medine özige qattiq telep qoyup , yenimu tirishchanliq körsitip sekkiz xil derstin ela netije bilen ötti we oqush püttürüsh maqalisini utuqluq tamamlidi . Buning bilen bashqilargha yol échilip , shinjangdin ilgir - axir bolup alte neper uyghur oqughuchi bu merkezge bilim ashurushqa bardi . Medine shu jayda turup bir tereptin ötülidighan dersning höddisidin chiqsa , yene bir tereptin en'gliye dorxam uniwérsitétining doktorluq oqushi imtihanigha teyyarliq qilip , oqush harpisida imtihan bérip ötti we 1995 - yili en'gliyege atlandi . En'gliye dorxam uniwérsitéti 170 yilliq tarixqa ige mektep bolup , zerrichiler fizikisi kespide dunya boyiche aldinqi qatarda turidighan sanaqliq mekteplerning biri idi . Medinening yétekchi oqutquchisi en'gliye xan jemeti ilmiy jemiyitining akadémiki , matématika - fizika alimi i korigin ependi idi . Medine oqutquchisining yétekchilikide asasiy zerrichiler fizika ilmi boyiche doktorluq oqushini bashlidi . Medinening tetqiqat yönilishi ikki ölchemlik kwanit meydan nezeriyisi idi , u mushu tetqiqat yönilishi boyiche munasiwetlik nurghunlighan matériyallarni kördi , izdendi , konkrét hésablash élip bardi . Öginishte duch kelgen qiyinchiliqlar aldida iradisini qetiy boshashturup qoymidi . Yétekchi oqutquchi we fakultéttiki bashqa oqutquchilar bilen köplep pikir almashturdi , u oqush jeryanida ikki qétim italiyede échilghan yazliq kursqa , junggo , shotlandiye , fransiye , en'gliyede échilghan xelqaraliq asasiy zerrichiler ilmiy muhakime yighinlirigha qatnashti , kespiy jehettiki sewiyisini üzlüksiz östürdi .

Nezeriyiwi fizika sahesi matématikiliq til arqiliq aliy ölchemge yétishni telep qilidighan , éniqliq , inchikilik we logika jehettiki mukemmellik bilen maddiy dunya qanuniyitini körsitip béridighan , melum noqul nuqtini tejribe arqiliq közitidighan ilim bolup , her bir ilim igisidin zor tirishchanliqni telep qilidu . Bu sahege qedem qoyghan we ilmiy mesilini hel qilimen dep bel baghlighan her bir kishide xuddi amérikiliq meshhur shair , modérnizm shéiriyitining meshhur wekili téés élliot éytqandek : " höddisidin chiqish qiyin bir ishni qilishta , ademde köyüp tügeydighan shamdek héssiyat bolushi kérek " . Medine töt yilliq doktorluq oqushi jeryanida köp izdinip axiri 1999 - yili 11 - ayda "" chégraliq sinh-gordon modéli we uning ultra simmétrik kéngeytilishi "" mawzuluq oqush püttürüsh déssirtatsiyisini yézip tügetti . Nezeriyiwi yüksekliki we qiyinliq derijisi intayin yuqiri bolghan bu doktorluq maqalisini yézish jeryanida medine pewquladde tirishchanliqlarni körsetti .

Medine ablikim 1999 - yili 12 - ayning 20 - küni doktorluq déssirtatsiyisini yaqilap , ikki saet dawamlashqan doktorluq déssirtatsiyisini yaqilash dawamida en'gliyidiki nezeriyiwi fizika sahesidiki meshhur alimlardin teshkil tapqan bahalash heyet ezalirining sorighan her bir soaligha én'giliz tilida qayil qilarliq jawab berdi . Oqush püttürüsh maqalisige bahalash heyitidikiler birdek yuqiri baha berdi . Ene shu minutlardin bashlap medine uyghur xelqimiz ichidin chiqqan , asasiy zerrichiler ilmi boyiche tunji doktorluq salahiyitige érishken oqughuchi boldi . Medinening déssirtatsiye bahalash pikrige mundaq dep yézilghan idi : " chégrasiz boshluq jehettin héchqandaq cheklimige uchrimighan sinh-gordon modélini bu sahediki ilmiy tetqiqatchi alimlar toluq tetqiq qilip bolghan idi , lékin modélning boshluq jehettin shert qoyulghan chégraliq halitini téxi mukemmel tetqiq qilip baqmighanidi . Medine kzining déssirtatsiyiside chégraliq sinh-gordon zerrichiliri énérgiyisining urulghandin kéyinki qaytish miqdarini hésablapla qalmastin , bu modélini ultra simmétrik ehwalgha kéngeytip tetqiq qildi . Bu xizmetning ilmiy netijisi töwendiki ikki jehette ipadilinidu : birinchi , mutexessisler burun élan qilghan ilmiy maqalilerdiki chéchilish miqdaridiki xataliqini bayqap , özining yéngiche köz qarishini otturigha qoyup , uninggha tüzitish kirgüzdi . Ikkinchi , ultra simmétrik sharaitta bozun zerrichiliridin bashqa yene férmion zerrichilirining qanuniyitini nezerde tutush kérek , férmionning ikki nuqtiliq girin funksiyisining chégraliq sheklini medine özining ilmi tetqiqatida tunji qétim otturigha qoydi . Bozun we férmionning chéchilish miqdarini hésablash gerche téxnika jehettin qiyinliq derijisi yuqiri bolghan xizmet bolsimu , medine uni hésablap chiqti . Bu mushu sahediki qaltis bir chong ilgirilesh bolup , ikki ölchemlik kwanit meydan nezeriyisige özining yéngi köz qarishi bilen töhpe qoshti . Mushu ilmiy netije üchün doktorluq unwani bérishke qoshulimiz " .

Medine ablikimning doktorluq tetqiqat netijisi xelqaraliq hazirqi zaman jurnilida élan qilindi , oqush ayaghlashqandin kéyin , yétekchi oqutquchilarning teklipi boyiche en'gliyede oqutquchilar bilen hemkarliship yene yérim yil ilmiy tetqiqat bilen shughullandi , u mekteptiki oqush we öginish jeryanida memliket ichi we xelqaraliq jurnallarda yette parche ilmiy maqalisini élan qildurdi . Buning ichidiki ikki parchisi xelqaraliq yighinlarda oqulghan bolup , yighinlarning toplimigha kirgüzüldi . Medine 2000 - yili 7 - ayda mektepning oqush püttürüsh murasimigha qatniship bolup , en'gliyede qélish pursetliri bolsimu uninggha qarimay weten'ge qaytip keldi . Medine junggogha qaytip kelgendin kéyin , béyjingdiki junggo penler akadémiyisi yuqiri énérgiye tetqiqat inistitutining teklipige asasen 2000 - yili 12 - aydin bashlap bu yerde doktor ashti tetqiqat xizmiti bilen shughullinip doktor ashti salahiyitige muyesser boldi we junggo penler akadémiyisi yuqiri énérgiye döletlik tejribixanisida tetqiqatchi bolup ishlewatidu . U doktor ashtiliq tetqiqat témisini ishlesh bilen bir waqitta , xelqaraliq ilmiy jurnallarda besh parche ilmiy maqale élan qildurdi . Medine ablikim junggo penler akadémiyiside ishlewatqan doktor ashti salahiyitige ige tunji ayal tetqiqatchi . U bes xelqaraliq hemkarliq guruppisidiki 30 neper alimning birinchisi bolup tizilghan . Medine ablikimning bügünkidek netijilerni qolgha keltürelishi uning pen'ge bolghan küchlük qiziqishi , matématikiliq hésablash jeryanidiki sewrchanliqi , qiyinchiliqqa yoluqqan chaghda bel qoyuwetmeydighan küchlük iradisi , özini we özgini oylaydighan aliyjanab pezilitidin bolghan , xalas .
U uzun yilliq oqush jeryanida ana yurtidin , wetinidin ayrilip kishi yurtida musapirchiliq , ghéribliq minutlirini béshidin ötküzdi . Her qétim qiyin ötkellerdin ötüsh aldidki sözlep tügetküsiz qiyinchiliqlar aldida qetiy boshashmidi , japalar üsti - üstilep kelgen chaghda yurtini , wetinini , ata - anisini we omaq perzentini köz aldigha keltürdi . Ata - anisining terbiyilishi , qéyniata - qéynianilirining uning we perzentining halidin yaxshi xewer élishi we oqushqa yaxshi sharait hazirlap bérishi , ustazlirining ejri , yoldishi widat mijitning qollap - quwwetlishi bolmighan bolsa , medinening bundaq netijilerni qolgha keltürüshi tes idi . Medine ablikimning atisi agronum , apisi matématika oqutquchisi bolup ata - anisining her waqit qattiq telep qoyushi , yaxshi öginish sharaiti hazirlap bérishi , maddiy we meniwi jehettin yardemde bolup righbetlendürüshi medinening örlep oqushigha küchlük türtke boldi . Bu heqte medinening aspirantliq oqushidiki yétekchi ustazi xuang wéyching ependi mundaq deydu : " medine adettiki bir oqughuchi , uning alahide yolimu, qollaydighan arqa térikimu yoq . U peqet öz küchige tayinip ögendi , tirishti . Uning birla ` kemchiliki ` oyun - tamashini bilmeytti . Shunga axirida mushundaq netije medinege mensup boldi " . Derweqe , medine özining oqush we tetqiqat jeryanida alimlargha xas xislitini namayan qildi . Chet ellerde turghanda kespiy jehettila özige qattiq telep qoyupla qalmastin , exlaqi - pezilet jehettimu özige qattiq telep qoyup , millitimizning obrazini yuqiri kötürüshtimu belgilik rol oynidi . U nezeriyiwi fizika sahesidiki uyghurlar arisidin chiqqan tunji ayal alim bolup , tarixtin béri bu sahede uyghurlar ichide alim bolmasliqtek boshluqni toldurdi . Uning bu töhpisining özila uyghurlarning tebiet penliri tarixigha yézilishqa tégishlik . U doktorluq oqushini tamamlap , yashla alimliq shöhritige ige boldi . U uyghur ayallirining senet we ijtimaiyet penliri saheliride netije qazinipla qalmay , belki tebiet penliri sahesidimu zor utuq qazinalaydighanliqini dunyagha namayan qildi . Uning cheteldiki ilmiy paaliyet we netijiliridin köpligen chetellikler yéngi yipek yoli baghridiki islahat qaynimida küresh qiliwatqan uyghur xelqining we uyghur ayallirining baturane jasaritini kördi . U érinmey tetqiq qilghachqa , öz nishanini ishqa ashurush üchün qan we ter serp qilghachqa , alimliq tajini kiydi . Shuni éytishqa toghra kéliduki , u alim bolush üchün emes , belki tebiettiki mehliya qilghuchi sirlarni yéshish üchün izdendi . Biz fizika alimesi , uyghur qizi medine xanimning tebiet péni bolghan asasiy zerrichiler sahesidiki tetqiqatini boshashturmay , téximu inchike we qiyin bolghan , pen binasigha ul salidighan ilim qesirini royapqa chiqirish yolida harmay tirishchanliq körsitip , millitimizning ijtimaiy obrazini téximu yuqiri kötürüp , yenimu bösüsh xaraktérlik yéngi netijilerni qolgha keltürüshini chin dilimizdin ümid qilimiz .