Eydiz Kisili Heqqide Omomi Bayan

Esli menbesi: www.izdinix.com din Lachin yazmisi

1 . Dunya eydiz kisilining tarqilish weziyti qandaq ?
1981 - yili amerka tunji bolup eydiz kisilini bayqighandin buyan , eydiz kisili putun dunyagha tarqaldi . Gerche insanlar eydiz kisili bilen 20 nechche yil kuresh qilghan bolsimu , likin hazirgha qeder yenila bu kiselni dawalashta unumluk usulini tepip chiqqini yoq . 2002 - yili 12 - aygha qeder putun yer sharida 60 milyun adem eydiz werosi bilen yuqumlan'ghan bolup , 12 milyun yuqumlan'ghuchilar bilen kiseller hayat yashawatqan bolup ,20 milyun adem eydiz kisili bilen hayatidin ayrilghan . Buning %95 tereqqi qiliwatqan doletlerde bolup , adem sani tiz kopiyiwatidu . 2002 - yili bir yil ichide yengidin yoqumlan'ghuchilar 5 milyun'gha yetken bolup , molcherge qarighanda hazir kunige 1400 adem yengidin yuqumlindiken . Bezi dolet we rayonlarda eydiz kisili quramigha yetkenlerning olup ketishidiki asasliq sewep bolup qalghan .

2 . Dolitimizde eydiz kisilining tarqilish weziyiti qandaq ?
1985 - yili dolitimiz tunji bolup eydiz kisilige giriptar bolghuchigha diaginuz quyulghandin tartip , 2002 - yilning axirgha qeder memilket boyiche eydiz kisili werosini yuqturwalghanlar 40560 ademge yetken bolup , buning ichide eydiz kisilige giriptar bolghanlar 2639 gha , olgenler sani 1047 ge yetken .mutexessilerning molcherlishiche , limizde emili eydiz kisili werosini yuqturwalghanlar sani 1 milyundin eship ketken bolup , jelq'ara olchem boyiche eytqanda , yuqumlinish nispiti eship ketken . Dolitimizde hazir yenila eydiz kisilining tarqilish towen mezgilde turghan bolsimu likin , dolitimiz nupus asasi sani kop bolghachqa eydiz kisili bilen yuqumlan'ghuchilarning sani kop bolghachqa ,'eydiz kisilinng aldini elish we uni dawalash weziyitidin xoshal bolup ketishke bolmaydu . Mutexessilerning molcherlishiche eger paal tedbir qollanmighanda , 2010 - yilgha barghanda junggo eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghuchilar 10 milyun'gha yitish ehtimali bar iken .

Eydiz ksili digen nime ?
Eydiz kisili digen bu soz en'gilizche atalghuning terjimis bolup , tibbiy ilmide << imonit xarektirlik kemtukluk unwersal kisili >> dep atildu . Junggoche yeziqta en'gilizche yeziqining tulluq atilishigha asasen ( Acquited lmmuneDeficiency syndrome) digen xetning qisqartilmisi boyiche (AIDS) << eydiz kisili >> dep terjime qilin'ghan . Bu nam eydiz kisili digen mukemmel uqumni ipadilep beridu . Buningdin eydiz kisilini digen 3 eniq menani chushiniwalghili bolidu .
Birinchidin ; erishish digen soz , kiselning axirqi basquchqa barghanda burun korulup baqmighan , eydiz kisili werosi peyda qilghan yuqumluq kisel ikenligini koriwalghili bolidu . Ikkinchidin ; emonit kemtukligi ; kisellik yuz berish jehette , asaslighi adem bedinning emonit sestimisi ziyan'gha uchirash arqiliq , emonit sestimisinng mudapielinish iqtidari towelep ketkenlikni korsitidu . uchunchidin ; unwirsal alahidiligi : - kilinkiliq dawalash jehette imonitlash kemtukligi tupeylidin turluk sestimining purset xarektirlik yuqumlan'ghanlighini , shuning bilen murekkep bolghan dawalinishning kilip chiqqanlighini bilduridu .

4 . Eydiz kisili werosini yuqturwalghuchilar bilen eydiz kisilige giriptar bolghuchilarning qandaq oxshimaslighi bar ?
Eydiz kisili wirosi adem organizimigha kirgendin bashlap , adem organizimi uning bilen kuresh qilishni bashlaydu . Weros adem bedinde kopiyish uchun melum waqit ketidu . Bashlinish basquchida yuqumlan'ghuchilarning imonit iqtidari eghir ziyan'gha uchirghan bolghachqa rushen kisellik alametliri korilmeydu . Bundaq kishiler eydiz werosini yuqturwalghuchilar dep atildu .
Yuqumlan'ghuchilarning emonit iqtidari buzghunchiliqqa uchirap melum derijide yetkendin keyin , bashqa mikroplar adem bedinige kirishke bashlaydu . Shuning bilen kop xil kisellik yuz biridu . Bu adette purset xarektirlik yoqumlinish dep atildu . Mesilen ; eghir halda ichi surush , opke yallughi we bashqa kisellik alametliri korildu . Yene bezi yuqumlan'ghuchilarda gomushluq qatarliq alametler korildu . Bu waqitta yuqumlan'ghuchilar eydiz ksilige giriptar bolup bolghan bolidu .
Eydiz kisilining ipadiliri kop xil bolup , eng axirda qattiq ichi surush , opke yallughi ,'ishiqliq rak qatarliq kisellikler bilen tini ajizlap olup ketidu . Eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghuchilar tereqqi qilip , eydiz kisilige aylan'ghuchilar bir qanche aydin keyin bir qanche yilghiche omur koridu . Adette 8 yildin 10 yilghiche bolidu . Eng uzun omur korgenler 19 yilgha yetidu .kisellik tereqqi qilishigha tesir korsitidighan amilla nahayti kop bolup , doxturning yetekchilik qilishigha paal masliship dawalinish , uzuqlinish , saqliqni saqlash qatarliq unumluk tedbirlerni qollan'ghandila kisellik tereqqi qilish waqtini uzartishqa bolidu .

5 . Saghlam kishiler qandaq qilghanda eydiz kisili werosi yuqturwalidu ?
Eydiz kisili asaslighi jinsi munasiwet otkuzush , qan we bala imitish qatarliq uch xil yol arqiliq yoqidu .
Saghlam adem tirisi bilen beden qatlimi zexmilense yene kilip bu zexme orni eydiz kisili werosi barlarning qeni , uruqdan , ispirma , sut suyuqlighi bilen uchirashsa eydiz kisili werosi yuqturwralidu .

6 . Eydiz kisilini dawalighili bolamdu ?
Gerche eydiz kisilini unumluk dawalash usuli bolmisimu likin , uni yenila dawalashqa bolidu .
Eydiz kisilige giriptar bolghanlar waqtida aktipliq bilen dawalinish lazim . Mesilen ; opke yallughigha giriptar bolghanlar waqida dawalansa uni dawalap saqaytqili bolidu . Zukam bolghanda uni ching tutup dawalatsa , dawalap saqaytqili bolidu . Hazirgha qeder werosqa qarshi dawalash usuli barliqqa kelgen bolsimu likin , ichki organizimdiki eydiz werosini tulluq yoqitidighan usul tepilghini yoq . Likin uning kopuyup tarqilishini kontirol qilghili bolidu . Mushundaq bolghanda eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghuchilarning omirini uzartqili bolidu .

7 . Eydiz kisilining alametliri qaysilar ?
Eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghandin bashlap , tereqqiy qilghan'gha qeder 4 dewirge bolindu .
1) jiddiy xarektirlik yuqumlinsh dewri . Adette eydiz kisili werosi yuqumlan'ghandin keyin , 2~6 hepte ichide uning alametliri korildu . Alametliri ; qizish , karney aghrish , limfaliq ishshiq , tere qichishish qatarliq alametler korilup , adette 2 hepte etirapida dawamliship , ozligidin yoqap ketidu . Bezide nerwa sestimisi aghrish , bash aghrish , putun bedinning bughumliri siqirap aghrish , tuqulmilar aghrish , nerwa perde yallughi yaki yallugh kisilige giriptar bolush alametliri korildu .likin hemme ademde rushen bolghan jiddi xarektirlik yuqumlinish dewri boliwermeydu . Uning korilush nispiti %50~%70 giche bolidu .
2) kiselsiz yuqumlinish dewri . Uning alahidiligi rushen kisellik alametliri korilmeydu . Bu eydiz kisilining yushurun dewri dep atildu . Yushurun dewride eydiz kisilining werosi adem bedinde kopiyishke bashlap organizimda munasip qarshi kuch peyda bolidu . Yushurun mezgil ichide eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghuchilar yushurush xarektirige ige bolup , eydiz kisili werosini birge elip yurgen bolidu , bu waqitta eydiz kisili werosining adem bedinige yuqup kirish nispiti %100 ge yetken bolidu .
3) putun bedenlik limfaliq ishiq kisilining dawamlishish dewri . Yushurun mezgilning uzurishigha egiship , weros adem organizimida ozluksiz kopiyip , imonit sestimisigha buzghunchiliq qilishqa bashlaydu . Dawamliq qizish , dawamliq ichi surush , sewebi eniq bolmighan halda beden eghirlighi towenlep ketish , kop terlesh , bash aghrish qatarliq alametler korildu . Bolupmu bedenning ikkidin artuq yiride chong - kichikligi 1 millimitir etirapida limfaliq ishshiq peyda bolghan bolup aghrimaydu .eydiz kisilining werosi adem organizimigha kirgen bolidu .
4) eydiz kisili dewri . Organizimning imonit sestimisi eghir buzghunchiliqqa uchiraydu . Adette uning ipadiliri kop xil bolup , uni 5 xil tipqa yighinchaqlashqa bolidu .
A tipliq ; putun beden aghrish . Mesilen ; nurimalsiz qizitma waqti 1 aydin yuqri bolush , dawamliq limfa ishiqining chonglighi 1 millimitir etirapida bolush . Asta xarektirlik ichi surush 2 ay etirapida bolush , 3 ay ichide beden eghirlighi %10 din yuqri kamlap ketish , kop terlesh , deslipide kechisi korulush , keyin kundizige ozgirish , qaghdursizlinish qatarliq alametler korildu .
B tipliq ;nerwa sestimisi aghrish .mesilen ; harghinliq his qilish , halsizlinish , este tutush iqtidari towenlesh , tekrar bash aghrish , tirining sizimchanlighi towenlesh , rohsizlinish , inkasi asta bolush qatarliq alametler koruldu .
C tipliq ; yuqumlan'ghuchida opke yallughi , tibirkiliyuz , uchey yallughi qatarliq kesellik korildu .
D tipliq ; << osmuluk ishiq >> asaslighi dawamliq koruldighan osmuluk ishiq .
E tipliq ; asaslighi asta xarektirlik putun beden maghdursizlinish qatarliq limfaliq opke yallughini korsitidu . Buni dawamliq delillep ispatlashqa toghra kelidu .
Kuzutishke qarighanda , eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghandin keyin 5 yil ichide %10 din % 30 giche bolghan yuqumlan'ghuchining yuqumi tereqqi qilip , eydiz kisilige aylinip ketken 13 yil ichide texminen % 60 yukmlan'ghuchining yuqumi tereqqi qilip , eydiz kisilige ozgirdiken . Hemde barliq yuqumlan'ghuchilar eydiz bolghuchigha aylinip ketmisimu bu xildiki kishilerning sani nahayti az .

8 . Eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghuchilar derhal olup ketemdu ?
Eydiz kisili bilen yuqumlan'ghuchilar derhal olup ketmeydu .bu bir ademning eydiz kisili werosi yuqturwalghandin tartip , olup ketkiche 4 basquchni bashtin kochurdighanlighidin xulasilap chiqirildi . 1 - 2 basquch yenila kisellik alametliri korulmigen basquch bolidu .likin , organizimda eydiz werosi yushurun singip kirip , yuqumlinish xarektirini alghan bolidu . 3 - 4 basquch << kesellik alametliri korulish dewri >> bolup , eydiz kisili werosi elip yurguchilerni << eydiz kisilige giriptar bolghanlar >> deymiz .
Eydiz kisili werosi elip yurguchiler bilen eydiz kisilige giriptar bolghuchilarning hemmisining organizimida eydiz kisili werosi bolidu . Bular birdek eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghuchilar dep atildu .
Yushurun dewri qanche uzun bolsa ,'eydiz kisili bilen yuqumlan'ghuchilarning omri shunche uzun bolidu . Shunga eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghuchilar hergizmu ozini tashliwetip , rohiy chushkunlikke uchirmastin , belki amal qilip kisellikning tereqqiy qilishini uzartish lazim . Peqetla tereqqiy qilish dewrige kirmisila , eydiz kisili werosini elip yurgichiler nurmal ademge oxshash emgek qilalaydu . We turmush kechureleydu . Tereqqiy qilish dewrige kirgendimu paal dawalansa shu arqiliq omurni uzartqili bolidu .

Eydiz kisili we jinsi turmush .
9 . Qandaq qilghanda eydiz werosining jinsi herket arqiliq tarqilishining aldini alghili bolidu ?
Eydiz kisili werosning jinsi herket arqiliq tarqilishining aldini elishta , bixeter bolghan jinsi herketni qollunush kerek . Bixeter bolghan jinsi herket 3 noqtini oz ichige alidu .
1) qisturma xarektirliq jinsi munasiwet otkuzushni qattiq men'iy qilish kerek yaki saqlinish . Bashqa muwapiq yollar arqiliq jinisi hewesni qandurush .
2) peqet bir muqim , oz - ara bir - birige sadiq bolghan , eydiz kisili werosi bilen yuqumlanmighan hemra tepip jinsi alaqe qilish kerek .
3) her qetim jinsi alaqe qilghanda supiti layaqetlik bixeterlik qapchughi ( gandun yeni hamildarliqtin saqlinish qapchughi ) ni toghra ishlitip , uruqdanning biwaste uchurshishining aldini elish .
Yuqarqilarni ishqa ashurghandila ,jinsi turmush arqliq eydiz kisili werosini yuquturwelishning aldini alghili bolidu . Riyal turmushta intayin az sandiki kishiler ozini tutiwalalmaydu . Undaqta eydiz kisili bar kishiler bilen jinsi munasiwet otkuzup qoyushning aldini elishning unumluk usuli ; oz - ara semimiy sadiq bolush , eydiz kisili yuqturwalmighan hemra tepish , jinsi turmushta bixeterlik qapchughi ishlitish kerek .

10 . Jinsi kisellik eydiz kisilini yuqturwelish ehtimalini ashurwetemdu ?
Shundaq . Chunki kopligen jinsi kisellik kopiyish sestimisi yallughi , siblis , tere kisili peridining buzghunchiliqqa uchirshini kelturup chiqirdu . Eger bundaq chaghda eydiz werosi yuqturwralghuchilar bilen jinsi munasiwet otkuzgende qarshi terepning uruqdan suyuqlighi yaki tuxumdan suyuqlighidiki eydiz werosi buzghunchiliqqa uchirghan tere yaki peride arqiliq adem organizimigha kiridu . Shunga jinsiy kiselge giriptar bolghuchilar asanla yuqumlindu . Yaki eydiz kisili tarqildu .

11 . Jinsi yuqumluq kisili digen nime ?
Jinsi yuqumluq kisili - jinsi munasiwet tarqitidighan bir xil kisellik bolup , bu xil kisellik turi 20 jildin ashidu . Jinsi tarqilishchan kisilini kelturup chiqirdighan amillar nahayti kop bolup , weros , mikrop , qurut qatarliqlar bu kiselning tarqilishidiki asasliq yol .

12 . Jinsi kisellikning qandaq xewipi bar ?
Jinsi kisellikning salametlikke bolghan ziyini nahayti kop bolup , jinsi kiselni yuqturwalghandin keyin waqtida bayqap , dawalanmisa , ademning kopyiish sestimisigha ziyan yetkuzupla qalmastin belki , perzent korush iqtidaridin mehrum qalidu . Turelme chushup kitidu yaki hamildar bolghan teqdirdimu eghir haldiki egeshme kisellik yuz biridu .bezi jinsi kisellerde yurek kisili peyda bolidu . Hetta olup ketidu .
Hamildar ayallar eger jinsi kiselge giriptar bolup waqida dawalanmisa , kisellik hamilige yuqup , tughma xarektirlik ksiellikni kelturup chiqirdu . Minge yallughi , opke yallughi , koz mungguz perdisi ishighi peyda bolidu . eghir bolsa hamile olup ketidu .
Jinsi kisellik salametlikke ziyanliq bolup qalmastin , yene nurghunlighan pisxik we mesillerni kelturup chiqirdu . Bezi tekrar korulgen jinsi kisellik alametliri kisel we uning ailisining iqtisadiy yukini eghirlashturwetidu .

13 . ozingizning jinsi kisel bolup qalghanlighingizni qandaq bilisiz ?
Daim korildighan jinsi kiselliktin bezi ortaqliqqa ige bolup , erlerde suyduk kop kelish , suyduk aghirtip kelish , suyduk yoli qizirip iship qelish , yiring kilish qatarliq alametler korildu . Er - ayallarning kopiyish sestimisi ezasi etirapida qapartma peyda bolidu . Likin barliq jinsi kiselliklerning hemmiside bundaq alametler rushen bolmaydu .beziliride ( bolupmu bezi ayallarda ) jinsi kisellik alametliri rushen bolmaydu . Beziliridiki qapartama yushurun jayda bolidu . Bezilirde bolsa jinsi kisellik alametliri bedenning bashqa qismida bolidu . Shunga kopuyish sestimisida korulmigen kisellik alametliri jinsi kisellik bolmaslighi natayin . Rushen korulmigen kisellik alametlirimu jinsi kisellikni tarqitdu .
Eger siz ozingiz jinsi kisellikni yuqturwalghanliqingizdin ensirsingiz , doxturxanigha berip tekshurtup korishingiz kerek . Bu eng ishenchilik chare . Jinsi kisellikke giriptar bolghandin keyin , derhal doxturxanigha berip dawalashni qubul qilish kerek . Hergizmu qalaymiqan dora ishlitishke yaki kichik doxturxanilargha berip dawalinishqa bolmaydu . Bundaq qilghanda kisel eghirliship , cheksiz azap elip kelidu .yene bezi kishiler doxturning teliwi boyiche uzul - kisil dawalatmastin , dawalashni yerim yolda toxtutup qoyidu . Bundaq qilghanda kiselni tup yiltizdin yoqatqili bolmayla qalmastin belki teximu eghirlashturwetidu .

14 . Jinsi turmush otkuzgende nime uchun eydiz werosi tarqildu ?
Jinsi munasiwet otkezgende qarshi terepning uruqdan yaki tuxumdan bir - biri bilen uchushup surkelgende jinsi yol turibisi , bolupmu ayallarning jinsi yol perdisi zexmilinip , qan suyuqlighi bir - biri bilen uchurshidu . Bixeterlik qapchughi ishletmigende jinsi alaqe qilmasliq kirek . Eger bir terepte eydiz werosi bolghan bolsa uruqdan suyuqlughi arqiliq yene bir terepke yuqidu .
Bixeterlik qapchughi ishletmey turup jinsi alaqe qilghanda eydiz werosi erdin ayalgha yaki ayaldin erge yoqidu . Bezide erdin ergimu yoqidu . ( oxshash jinis muhabbiti arqiliq ) adettikidek qilip eytqanda jinsi hemraliri ( jinsi alaqe qilidighanlar ) qanche kop bolsa yuqumlinish pursiti shunche kop bolidu .

15 . Bixeter qapchuqni qandaq toghra tunush kerek ?
Bixeterlik qapchughi ishletkende hem hamildarliqning aldini alghili , jinsi kisili , eydiz kisilining aldini alghili bolidu . Likin uni toghra ishlitish kerek . Supiti yaxshi , layaqetlik qapchuqni ishletkendila andi bixeter bolidu .
Bu jehette towendiki bir qanche noqtigha diqqet qilish kerek .
1) ishlepchiqarghan zawut , unumluk waqtigha diqqet qilish kerek , uningdin bashqa qapning usitge markisi , ishlepchiqarghan zawut , ishlepchiqarghan waqti we ishlitish mudditi eniq yezilghan bolushi kerek . Bular eniq yezilmighan bixeterlik qapchughi layaqetsiz bolishi mumkin .
2) waqti otken bixeterlik qapchughini ishltishke bolmaydu . Renggi saghrip qalghan yaki shilimshiq perdisi qetip qalghan bixeterlik qapchuqni ishlitishke teximu bolmaydu .

16 . Bixeterlik qapchuqni qandaq qilghanda toghra ishletkili bolidu ?
1) ikkidin artuq bixeterlik qapchuqni teyyarlap quyush , jinsi alaqe qilghanda bixeterlik qapchughi yerilip ketse derhal yengisigha almashturush .
2) qapni ehtiyat bilen echip , bixeterlik qapchughining yerilip ketishidin saqlinish .
3) bir bixeterlik qapchughini bir qetim ishlitish tekrar ishletmeslik , bixeter qapchughini muwapiq bir terep qilish . Mesilen ; tazliq qeghizige orap exlet sanduqigha tashlash .

Eydiz kisli we zeher
17 . Zeher chekkenler eydiz kisili werosi bilen qandaq yuqumlindu ?
Zeher chekkenler daim bir tal ishpiris , bir tal yingnini ortaq ishletkenligi uchun ularning ichidiki birsi eydiz werosi yuqumini yuqturwalghan bolsa , ukul yingnisi arqiliq bashqilargha eydiz werosi yoqidu .
Uningdin bashqa zeher chekken kishining beden sapasi towenlep ketkechke eydiz werosi bilen yuqumlinishni kucheytidu .

18 . Zeher digen nime ?
Zeher diginimiz ; - epiyun , xiroyin , neshshe , kukayin , muzlitilghan zeher , bash chayqash komilichi qatarliqlarni korsitidu . Zeherning turliri deslepki sitastkigha qarighanda , xeliq'ara ehdiname , kilishimiside cheklen'genliri 400 xildin ashidu .
Epiyun turidiki zeherlik buyimlar epiyun ( neshshe )xiroyin ( aq un ) qatarliqlar bolup uning zeherlinish kuchi yuqri bolup , ademni asanla mes qilip qoyidu .

19 . Zeherlik buyumlar nime uchun ademge ziyan yetkuzdu ?
Zeherlik buyumlar ademni asanla xumar qilidu . Uzaq muddet istimal qilghanda yaki ukul qilghanda ademni uruqlutip , beden sapasi towenleydu .kuzi torlushish , ishtihasi tutulush , kongli ilishish , qusush qatarliq alametler korildu .ademde gheyri hewes peyda qilip qoyidu .we chushunish , melum qilish ,'este salash iqtidarini towenliwetidu . Imonit kuchi ajizlap ketidu . Hetta rohiy jehettin normallighini yoqitidu .bek kop istimal qilghanda oluk ketishi mumkin .

20 . Qan alghanda eydiz kisilining aldini qandaq elish kerek ?
Qan elish bizning kundilik turmushimizda olum girdabigha berip qalghanlarni hayatliqqa erishturushtek mojizilerni yaratqan bolsimu , likin emiliyet bizge shuni uqturdiki , eger qan alghanda eydiz werosi bilen yuqumlan'ghan qanni elip qoysaq bexitsizlikni kelturup chiqirdu . Shuning uchun qan alghanda we qandin yasalghan buyumlarning bixeterlikige kapaletlik qilish ,'eydiz werosining qan arqiliq tarqilishining aldini elishning tup kapaliti .dolitimiz bu jehette belgilime chiqardi . Barliq doxturxanilar ishletken qan suyuqlughi eydiz kisili werosini tekshurushtin otken bolushi kerek . Bixeter qan ishlitishke kapaletlik qilsh - dawalash , sehye tarmalirining mes'ulyiti . Shunga her bir adem bixeter qan ishlitishke nazaretchilik qilish lazim .
1) zurur bolmighan qan ishlitishtin saqlinish kerek .
2) eger qan elish zurur bolup qalsa ,qan alghuchi qanning eydiz kisili werosini tekshurtushtin otken - otmigenligini surushturushike hoqoqluq .
3) atalmish << taqabil kuchini ashurush >> uchun qarghularche qandin yasalghan buyumlarni ishletmeslik kerek .

21 . Nime uchun xalis qan berish teshebbus qilindu ?
Qan hayatliqta bolmisa yaki kam bolsa bolmaydighan bir xil mohim madda ,nurghun bimarlar qan yaki qan suyuqlighidin yasalghan buyumlar arqiliq hayatni qutquzushqa toghra kelidu .
Qan suyuqluqi supitining layeqetlikige qandaq hokum qilghili bolidu ? Muntizim qan ponkitlirge berip , xalisane qan teqdim qilishqa muqtaj . Muntizim qan ponkitliri barliq qan teqdim qilin'ghan qanni tekshurup , layaqetsizlirini burakka chiqirdu . Peqet mushundaq qilghandila andin qan suyulighi pakize bolidu . Pakize bixeter qan ishlitishke kapaletlik qilghili bolidu . Shu mendin eytqanda , qan teqdim qilghuchilar bir qetim qan teqdim qilsa bu qan ishletkuchige bolghan qelib izhari bolup qalmastin belki dolitimizning eydiz kisilni kontirol qilishqa bir ulush hesse qoshqan bolidu .

Eydiz kisili we anidin baligha tarqilish .
22 . Eydiz kisili werosi ana arqiliq baligha yuqamdu ?
Eydiz kisili werosi yuqturwalghan ayallar hamildarliq mezgilning axirda , bushunush jeryanida we bala imitish mezgilde , eydiz kisili werosi hamilige yaki bowaqqa yuqturush , tarqilish ehtimali %30 etirapida bolidu .

23 . Eydiz kisili werosi anidin baligha tarqilishning aldini qandaq elish kerek ?
Aldi bilen ayallar eydiz werosini yuqturwelishning aldini elish kerek . Mushundaq qilghanda hamildar
ayallarning werosini baligha yuqturwelishning aldini alghili bolidu . Eger eydiz werosi bilen yuqumlan'ghan ayallar tughmaqchi bolghanda , qererlik turde doxturxanigha berip doxturning korsetmisini qubul qilishi ,tughut mezgilde opiratsiye qilip tughdurush usuli qollunush lazim .bowaq tughulghandin keyin ana suti bilen beqishtin saqlinish kerek .

Eydiz kesili we kundulik turmush
24 . Adettikki kundulik turmushta uchirashqanda eydiz kisili yuqamdu ?
Adettiki kundulik turmushta uchirashqanda eydiz werosi kisili yuqmaydu .
Mesilen ;
1) eydiz kisilli bilen yuqumlan'ghan bimar bilen qol eliship kurushish , quchaqlishish qatarliqlar .
2) eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghan bimarlar bilen birge tamaq yeyish , ichimlik ichish we ortaq halda qacha - qucha , chuka , romka ishlitish .
3) eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghan bimarlar bilen teretxana , wanna , su uzush kolchigi , telifun , mashna qatarliqlarni ortaq ishletkende .
4)eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghuchilar bilen birge bolush , emgek qilish , we emgek saymanlirini birge ishletkende .
5)maddi buyum , pul qatarliqlarni birge ishletkende .
6) pasha , chiwin , hasharet chaqqanda .
7) yutelgen , chushkurgende , yeshi aqqanda , ter chiqqanda , suydiki chachirap ketkende .
Peqet yuqumlan'ghuchi bilen qan , sipirma , jinsi alaqe we bala emitish qatarliq herketlerde yuqumlinish ehwali koruldu .

25 . ozingiz eydiz kisilige giriptar bolghanliq kumaningiz peyda bolghanda , nege berip tekshurtishingiz kerek ?
Adettikidek qilip eytqanda , nahyidin yuqri doxturxana , sehye yuqumluq kesellikning aldini elish ponkitlirige berip tekshurtush kerek .

26 . Qaysi waqitta tekshurtish kerek ?
Eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghanlargha qarita deslepki 3 ay << kurnek mezgili >> dep atildu . Bu waqitta adem bedinde salametlikke qarshi mikroplar yeterlik peyda bolmaydu . Hemde yuqunlan'ghan - yuqumlan'ghanlighini tekshurtke amal yoq bolidu . Chunki eydiz kisili werosini tekshurtkende << kurnek mezgili >> din otkendin keyin tekshurush kerek .<< koznek mezgili >> de adem organizmidiki eydiz kisili werosini tekshurgili bolsimu lekin oxshashla yuquweridu . Shunga bu basquchta jinsi turmush otkuzgende jezmen bixeterlik qapchughi ishlitish kerek .

27 . Tekshurush netinjisi mexpi tutilamdu ?
Tekshurgen organ we tekshurgen doxturlar mexpiyetlikni saqlaydu . Eger mexpiyetlikni ashkarlap qoysa qanun teripidin ozingizni qoghdashni telep qilsingiz bolidu . Eger siz xatirjem bolalmisingiz , bashqa isimni qollunup tekshurtishke tamamen bolidu . Yeni siz ishletken bashqa isimni isingizde saqliwalsingizla bolidu .

Eydiz kisilige giriptar bolghanlargha kungul bulush .
28 . Yenimizdiki eydiz kisili bilen yuqumlan'ghuchilargha qandaq muamile qilish kerek ?
Eger yenimizda eydiz kisili bilen yuqumlan'ghuchi bolsa unngdin qorqmaslighimiz , yaman koz bilen qarimaslighimiz , chetke qaqmaslighimiz lazim .eydiz kisili werosi bilen yuqumlan'ghuchilargha hisidashliq qilishimiz , kongul bulushimiz , imkan qeder yardemde bolushimz ,turmush we xizmet imkaniytige ige qilip , ularning kisellik ehwalini sozlep bermesligimiz kerek .shundaqla ular bilen qol elip korushishimiz , ularning ishlirini qiliwelishqa yardemde bolush arqiliq kishilerning bashqiche qarishini tugitishimiz kerek .

29 .eydiz kisili bilen yuqumlan'ghuchilarning ailisige qandaq muamile qilish kerek ?
Eydiz kisili werosi bilen yuqturalghuchilarning ailisi eydiz kisilining qattiq azabigha duch kelgen bolidu , kiselni xewer elish we uninggha qarash anche asan emes . Shunga biz eydiz kisili bilen yuqumlan'ghuchilarning ailisige muamile qilishta barliq bexitsizlikke yuluqqan aillege oxshash ulargha hisidashliq qilishimiz lazim .ulargha kongul bulushimiz , yardem berishimiz lazim . Bu eydiz kisilning tarqilishini kontrol qilishqa paydiliq bolghan ijitmaiy muhit berpa qilishqa intayin zurur .

30 . Eger siz eydiz kisili werosini yuqturwalghan bolsingiz qandaq qilishingiz kerek?
Eger bexitsizlikke uchirap eydiz werosi yuqturwalghuchilar turmush we keypiyat jehette zor tosalghugha uchurshi mumkin . Lekin eydiz kisili werosi yuqturwalghanliq , hergizmu eydiz kisilige giriptar bolghanliq emes . Eydiz kisili werosi adem organizimida melum mezgil yushurun turidu . Yushurun halette turghan mezgilde saq ademler bilen perqi bolmaydu .eydiz kisili werosi yuqturwalghuchigha nspeten eytqanda mesile kiselning yetilish waqtini uzartish , hem shundaqla imonitqa qarshi turush kuchining ajizlap ketishidin saqlinip , eydiz kisili werosining tizdin kopuyip ketishining aldini elishtin ibaret .

&peqet towendikilerni ishqa ashurghandila bu ikki ishtin saqlan'ghili bolidu .
1) pakitni qubul qilish , ozini tashliwetmeslik . Pisxik tengpunglighini saqlash , ozini xoshal tutush .
2) qererlik turde doxturxanigha berip tekshurti, doxturning yetekchiligini qubul qilish lazim .
3) yuqumlinish we tirining zexminlishidin saqlinish, paal turde qaratmilighi bolghan dawalinishni yolgha qoyush .
4) eger salametligi yaxshi bolsila dawamliq ishleshke tamamen bolidu . Ishleshke emgek qilishqa bolidu . Bu hem ozingizning pisxik salametligingizge paydiliq , hem shundaqla iqtisadiy kirimni saqlap qelishqa paydiliq .
5) xeterlik herketlerni qett'iy ozgertish .
6) tulluq uzuqlinish we yeterlik dem elishqa kapaletlik qilish .
7) tamaka , haraqni tashlash , muwapiq beden cheniqturrsh , turmushni qanoniyetlik otkuzush .
Shundaq qilghandila eydiz kisilning tereqqi qilish waqtini zor derijide keynige surup , omurni uzartqili bolidu .shuninggha ishinish kerekki : insaniyet haman eydiz kisili ustidin ghalip kelidu .

31 . Eydiz kisili werosini yuqturwalghuchilar qandaq qilghanda bashqilar bilen bille turalaydu ?
Eydiz werosini yuqturwalghuchilar ozini kungulluk , uchuq - yuruq , yene bashqilargha uchuq - yuruq muamile qilish , ozini kemsitmeslik kerek . Shundaq qilghadila bashqilarmu ularni kemsitmeydu .
1) kisellik ehwalini ozining jinsi munasiwet hemrayigha eynen eytish kerek . Eydiz kisili werosini yuqturwalghandimu oxshashla yene jinsi hewes peyda bolidu . Shundaqla jinsi turmush otkuzushke bolidu . Likin ozining yuqumlinish ehwalini qarshi terepke eynen eytish , hemde bixeter bolghan jinsi turmush pirinsipida ching turush , bixeterlik qapchughini toghra ishlitish kirek .shundaq qilghandila kisellik werosining qarshi terepke yuqushning aldini alghili bolidu .
2) ozining jinsi hemrayi bilen doxturgha eytqandin bashqa her qandaq edemge kisellik ehwalini ashkarlashqa bolmaydu .peqet siz bashqilar bilen eydiz werosini tarqitidighan herkette bolmisingizla.
3) qanunda eydizkisellik werosini mexsetlik tarqitish , bir jinayi herket dep belgilen'gen . Chunki kisellik werosini meqsetlik tarqitishqa bolmaydu .
4) bashqilar bilen ukul yingnisi , pichaq , chish pastisi qatarliq buyumlarni ortaq ishletmeslik kerek .
5) qan , uruq , tuxumdan suyuqlughi teqdim qilmasliq kerek . Mushundaq qilghandila etirapingizdiki ammining hormitige erisheleysiz . Bu ozingizning nurmal turmush we xizmitige paydiliq .

32 . Eydiz kisili werosi yuqturwalghuchilar bilen giriptar bolghuchilarning mejburyiti we mes'ulyiti qaysilar ?
Mejburyiti we mes'ulyiti .
1) eydiz kisili yuqturwalghuchilar bilen eydiz kisilige giriptar bolghuchilar doxturning korsetmisige itaet qilip , yuqumluq kisellikning aldini elish tarmaqlirining bashqurshigha emel qilish lazim .
2) eydiz kisilige giriptar bolghuchilar toy qilish waqtini kichikturush kerek . Eydiz kisili werosi yuqturwalghuchi toy qilishni iltimas qilsa ikki terep tibbiy ilmi boyiche birilgen meslehetni qubul qilish kerek .
3) ozining eydiz kisili werosi yuqturwalghanlighini eniq bilip turup , mexsetlik halda bashqilargha yuqtursa qanun boyiche jawapkarlighi surushte qilindu .
4) eydiz kisili werosi yuqturwalghanlar bilen eydiz kisilige giriptar bolghanla qan , ispirma neyche , tuqulma we hujeyre teqdim qilishqa bolmaydu .

www.Biliwal.com teminligen.