Ana Tilim — Jan Tilim

Chüsh körüptimen, chüshümde rohim u dunyagha ketkenmish... Özüm uni izdep yighlaptimen uzaqtin-uzaq.

Yatqan yérim büyük xantengrining chimenler bilen bézelgen jennettek baghri, mungluq we izgülikke tolghan tarim, ili shawquni anglinarmish, cheksiz ketken ana tupraq ténimge hararet béghishlarmish... Öksüp-öksüp yétip körmishlirimni esler imishmen. Hemme yaqni ghéribliq tumani qaplap qelbim chongqurini teshwishlik oylar chirmighanmish. Manga teselli bergüdek ne ata-anam, ne qérindashlirim yoq, hettaki hayatimgha ümüd we rengdarliq teqdim etken yarimmu yoqmish. Kimmu yéter méning halimgha, dep iztirap chékermishmen, pighanim étilarmish jansiz baghrimdin...

Shu chagh bir jüp seperdash qebrem yénidin ötkidek, shad-xuram söhbitide yangrarmish uyghur tili __ anamning tili... Dilim yayrap, közlirim nurlinip kétiptimenmish ölginimni tamamen untup. Ularning sözleshkini uyghur tili bolghach manga kirdi qayta jan. Qérindashtin ayrilghanda yighlighan shu tilimda qoshaq qétip ejdadim. Til ténimge küch-quwwet, u qan-yilik men üchün, uning bilen heriketke kéler her dem yürükim, pikirim shu til tüpeyli berq urup turghan gül, nérwamdiki her hüjeyre uning bilen pak-pazil... Qaysibir ilghar tildin kemdursen dep oylaymen. Besh ming yilliq tariximni oqudum shu til bilen. Shuning üchün bu tilimgha tende bolsa ming jénim pida qilay kemkütsiz. Yoqalmastur ana til. Uning bilen mewjut élim hemde segek dil-éngim. Ghalibliqtin qalsa tilim razidurmen ölümge. U büyüktur men üchün quchmisimu jahanni, yaki quduret-kamali yetmisimu pelekke, uning bilen tonudum jewhirini alemning, oghuz, bökü, mehmudning qelbini men waraqlap, hazirimni kördümmen nuri öchmes köz bilen. Ana tilda wisaligha yéter méning muradim, uning eziz, möhtiremlikige tengdash yoqtur jahanda. U xirislar qaynimida qeddin kérip tik turar, medeniyetning shalghut bayrimida yene parlap nur chachar. Ana tilda uyghurmen yoqatmighan eslini, untumaymen uni hich bolsammu bu uyghurning eng adaqqi adimi... Ötmüshimning eng qedim baghridin kelgüsining eng yiraq qoynighiche uning bilen meghrurlinimen. Körimen hem wetenning gül-chéchekilik qoynini, yetküzimen ewladqa uning bilen özümni... Meyli bolay her jayda anga dildin jan pida, ana tili tehsinim sanga bolsun iqtida, uning bilen nan yédim hayatliqta bir ömür, kirsem qara tupraqqa oqulup bir mersiye pasahetlik tilimda addiy namim yadlinar, héchbolmisa oghul, qizim qebremge qarap, bu bir uyghur perzenti idighu, dep eslisher...

Chöchüp chüshtin oyghandim "ana"dégen ulughwar we jarangliq tilimda, hayattiki, tildiki qudret bilen güzellik tugh kötürdi dilimda...
 
Menbe:"Tengritagh"Jornili
Aptor: Osman Qawul
2008-03-11
 
Menbesi: http://bbs.diyarim.com/read.php?tid=13325

Bu maqalining www.meripet.com diki adrisi:  http://www.meripet.com/Academy/


© Copyright 2004 Uyghur Meripet Homepage: http://www.Meripet.com